زیارتگاه فاطیما، روستا و ناحیه ای در ۱۴۲ کیلومتری شمال شهر لیسبون در کشور پرتغال است. زیارتگاه فاطیما به دلیل قرارگیری یکی از مهمترین زیارتگاه های کاتولیک جهان به شهرت رسیده که متعلق به «مریم باکره» (the Virgin Mary) است.
داستان زیارتگاه فاطیما
هر ساله زیارتگاه فاطیما پذیرای میلیون ها زائر و گردشگری است که از اقصی نقاط جهان برای دعا، درخواست شفا و تزکیه نفس روانه این محل می شوند. امری که از یک داستان و وقوع یک معجزه بزرگ یعنی ظاهر شدن تجسمی از مریم مقدس پیش چشمان سه کودک چوپان، بانویی نورانی نشأت گرفته است که با نام «بانوی تسبیح» (Our Lady of the Rosary) شناخته می شود.
زیارتگاه فاطیما که در کمتر از صد سال قبل بانویی روحانی بر سه چوپان نوجوان ظاهر گشته و آنها را مورد تفقد خود قرار می دهد و به آنها می گوید نام من فاطیما می باشد.مسیحیان معتقدند وی همان جضرت مریم (س) بوده است به این ترتیب محل این واقعه به عنوان زیارتگاهی برای مسیحیان درآمده است و جهت احترام به این بانوی بزرگوار مسافتی را به عنوان احترام و تسبیح گویان بر روی زانو خود راه می روند تا به این مقبره برسند.
در خلال چندین ماه این کودکان شاهد ظاهر شدن تجسمی از مریم مقدس بودند که آخرین آنها با معجزه ای همراه شد که دست کم توسط ۶۰ الی ۷۰ هزار نفر به اشکال مختلف مشاهده شده و در دنیای مسیحیت و کاتولیک از آن با عنوان «روزی که خورشید می رقصید» یاد می شود.
همین مسئله باعث شده که امروزه زیارتگاه فاطیما شاهد برگزاری یکی از بزرگترین مراسم های مذهبی جهان بوده که با روشن کردن مشعلی بزرگ همراه شده و اغلب توسط مقامات مذهبی همچون کاردینال و اسقف مدیریت می شود. در این مراسم مردم در میدانی موسوم به «Cova de Iria» گرد هم جمع می شوند، جایی که صومعه ای کوچک در آنجا بنا شده است.
در اطراف این محل تعدادی مغازه و فروشگاه کوچک وجود دارد که به فروش اجناس مذهبی اختصاص دارند. کمی دورتر کلیسای بزرگی با سبک معماری نئو کلاسیک ساخته شده است. این کلیسا دارای برج مرکزی بلندی به ارتفاع ۶۵ متر بوده و زمان ساخت آن به ۱۳ می سال ۱۹۲۸ برمی گردد. در داخل این کلیسا اجساد دو تن از کودکان درگیر در این رخداد دفن شده است. عضو سوم این گروه که بعدها راهبه شد، در سال ۲۰۰۵ دارفانی را وداع گفت.
معجزه معروف زیارتگاه فاطیما در کشور پرتغال
داستان معجزه معروف فاطیما در کشور پرتغال به ماه می سال ۱۹۱۷ بازمی گردد، وقتی سه کودک ۷، ۹ و ۱۰ ساله که به چوپانی می پرداختند، ادعا کردند در مسیر بازگشت به خانه با تجسمی از مریم مقدس روبرو شدند. این سه کودک خواهر و برادری به نام «فرانسیسکو و ژاسینتا مارتو» (Francisco and Jacinta Marto) و دختر عمه شان «لوسیا دو سانتوس» (Lucia dos Santos) بودند.
بزرگترین دختر یعنی لوسیا تنها کسی بود که با بانوی درخشان صحبت کرد. بانو به او گفته بود که به مدت ۶ ماه، سیزدهم هر ماه به ملاقات آنها خواهد آمد، او سپس از پیش چشم کودکان ناپدید شد.
کودکان خیلی زود این ماجرا را ابتدا برای والدین خود و سپس برای دیگر اهالی روستا تعریف کردند، اینکه فرشته ای شفاف پیش روی شان ظاهر شده که همچون کریستال می درخشیده است. این ملاقات ها در تاریخ تعیین شده تکرار می شد و هر بار تجسم مریم مقدس تصاویری به کودکان نشان داده یا پیام هایی را به آنها منتقل می کرد.
تاریخچه زیارتگاه فاطیما
با گذشت هفته ها و ماه ها، افراد بیشتری این داستان را باور پیدا کرده و این روستا شاهد ورود زائرانی بود که برای ملاقات با این بانوی مقدس به آنجا سفر می کردند. تا آن زمان هیچ کس دیگری موفق به مشاهده ی مریم مقدس نشده بود، در عوض بزرگسالان دور لوسیا جمع شده و از او می خواستند دوباره ماجرای این ملاقات ها و مشاهدات خود را برای آنها تعریف کند.
سرانجام در تاریخ ۱۳ اکتبر سال ۱۹۱۷ برای آخرین بار این تجسم روحانی ظاهر شد که از قضا به معروفترین رویداد این روستا بدل شد. در کتاب «جستجوی یک معجزه» (Looking for a Miracle) نوشته «جو نیکل» (Joe Nickell) آمده که در آن زمان در حدود هفتاد هزار نفر در محل حاضر بودند، جایی که بانوی تسبیح ظاهر شده و معجزه بزرگ خود را به نمایش گذاشت.
معجزه خورشید در زیارتگاه فاطیما
در آن روز بزرگ پیش از هر چیز تجسمی از مریم مقدس ظاهر شد، البته باز هم این تجسم تنها برای کودکان قابل رؤیت بود. لوسیا این بار از بانو خواست که نام خود را بگوید و او خود را به نام بانوی تسبیح معرفی کرد و خواست که بعدها در آن مکان صومعه ای ساخته شود.
آن روز باران شدیدی باریده بود و هوا گرفته و ابری بود. در این هنگام بانو دستهایش را به سمت آسمان بالا برد و سپس لوچیا نام خورشید را بر زبان آورد. همزمان همه مردم به آسمان نگاه کردند و متوجه شدند که از میان ابرهای تیره رنگ، خورشید همچون صفحه ای نقره ای رنگ و چرخان ظاهر شد. چیزی که از آن با عنوان «معجزه خورشید» یاد می شود.
وجه جالب این ماجرا گزارشات مردم حاضر در این مکان است، چرا که هر کدام ظاهرا شاهد رویدادی متفاوت بوده اند. بعضی از حضار ادعا کردند خورشید را حین چرخیدن حول بهشت مشاهده کرده اند، گروهی گفتند خورشید با حرکات زیگزاگی به سمت زمین حرکت می کرده، به طوری که باعث ترس و وحشت آنها شده و این تصور را بوجود آورده که ممکن است خورشید هر آن با زمین برخورد کرده و حتی آن را بسوزاند. برخی دیگر از مشاهده ی رنگ های درخشانی صحبت کردند که در حالتی عجیب و با الگوهای مارپیچ دور خورشید می چرخیده اند و البته هزاران نفر نیز گفتند در نهایت شاهد هیچ چیز عجیبی حین این تجربه نبودند.
کل این ماجرا تنها ده دقیقه به طول انجامید و این معجزه خاص یکی از شناخته شده ترین رویدادهایی است که به فاطیما نسبت داده می شود. ماجرایی که تاکنون همچنان توجه گردشگران، زائران و البته افراد علاقمند به مسائل عجیب و غیرقابل توضیح را به خود جلب کرده است.
تخیل یا واقعیت؟
اما در نهایت چه اتفاقی برای فاطیما افتاد؟ در آن روز واقعا مردم شاهد چه چیزی بودند؟ آیا تمام این رویدادها واقعیت داشت یا مردم درگیر تخیلات ذهنی خود شده بودند؟ ماجرای فاطیما باعث ایجاد شک و شبهات بسیاری شده است. گروهی عمیقا به این داستان باور دارند و گروهی این ماجرا را تنها ناشی از تخیلات افراد حاضر می دانند.
نکته مهم درباره زیارتگاه فاطیما
برخلاف تصور اولیه ، این قضیه ارتباطی با حضرت فاطمه زهرا (س) ندارد. ظاهرا فاطیما در اصل دختر امیری از امرای اندلسی بوده که بعد از به اسارت گرفته شدن توسط مسیحیان به مذهب کاتولیک درآمده و همسر کنتی محلی شده است.این داستان منبع الهام کتب و ساخت آثار مستند و سینمایی بوده است.
ژاسینتا و فرانچسکو در سنین کودکی و سال های ۱۹۱۹ و ۱۹۲۰ بدرود حیات گفتند. لوسیا بعدها راهبه شده و به خدمت خدا مشغول شد. او سرانجام در سال ۲۰۰۵ و در سن نود سالگی دار فانی را وداع گفت. گفته می شود از آن زمان درخواست تقدیس و قدیسه اعلام شدن او درجریان است.
