Saudi Arabia Al-Nabi Mosque مسجد النبی در عربستان
مسجد النبی در عربستان یا مسجد پیامبر اکرم(ص) در شهر مدینه در کشور عربستان سعودی که مرقد پیامبر بزرگ اسلام نیز در آن جای دارد، می باشد. مسجد النبی در عربستان پس از مسجد الحرام دومین مسجد از مقدس ترین مساجد اسلام است و پیامبر اکرم(ص) در سال اول هجرت آن را ساخته است.
خانه پیامبر (ص) و خانه علی (ع) و فاطمه (س) نیز در کنار این مسجد بوده که در توسعه های مسجد، به آن ملحق شده است. مسجد النبی در عربستان از مهم ترین زیارتگاه های مسلمانان است و نزد شیعیان جایگاه ویژه ای دارد.
تاریخچه مسجد النبی در عربستان
از لحاظ تاریخی، مسجد النبی در عربستان دومین مسجد پس از مسجد قبا است که در اسلام ساخته شد. زمانی که پیامبر اکرم(ص) وارد یثرب (مدینه) شدند، بسیاری از مردم مدینه علاقه داشتند که ایشان مهمان آنان باشد. حضرت پیامبر(ص) برای اینکه کسی از او ناراحت نشود، فرمودند هر جا که شتر من متوقف شود من در همان جا اقامت خواهم کرد.
سپس شتر خود را رها کرد، شتر در محل فعلی مسجد زانو زد و مسجد و خانه پیامبر را هم انجا بنا نهادند، پیش از ساخته شدن خانه و مسجد، پیامبر (ص) در خانه ابو ایوب انصاری سکونت گزید که نزدیک ترین خانه به آن محل بود.
هدف از ساخت و توسعه مسجد النبی در عربستان در مدینه
در ساخت مسجد، پیامبر (ص) و مسلمانان، همگی، شرکت داشتند. نقل شده که نخستین بنای مسجد متشکل از دیوار هایی از جنس خشت و گل و سقفی از شاخه های درخت خرما بود که بر ستون هایی از خشت و گل استوار بود و مساحتی حدود ۱۰۵۰ متر مربع را شامل می شد.
مسجد النبی در عربستان در سال ها و قرن های بعدی توسعه یافت، با ساخته شدن مسجد، بسیاری از مسلمانان در پیرامون آن خانه ساختند و بدین سان، مسجد النبی در عربستان در توسعه شهر مدینه ، محوریت یافت.
بخشی از مسجد النبی در عربستان با شاخه درخت نخل مسقف شده بود و هنگام بارندگی، آب از سقف به درون مسجد نفوذ می کرد و کف مسجد از خاک بود. بنای آغازین مسجد النبی در عربستان سه در داشته که یک دَر در دیوار جنوبی، دری در دیوار شمالی و دری در دیوار غربی. تغییر قبله از بیت المقدس به مکه در سال دوم هجری موجب تغییراتی در مسجد شد
بخش مسقف مسجد به جنوب مسجد النبی در عربستان انتقال یافت و صفّه که پیش از آن، در قسمت جنوبی مسجد بود، به قسمت شمالی مسجد منتقل گشت. با این تغییر، در دیوار جنوبی که اینک رو به قبله قرار داشت، مسدود شد. در سال هفتم هجری، گسترش اسلام و افزایش شمار مسلمانان، ضرورت توسعه مساحت مسجد را ایجاب کرد و مساحت آن به ۲۴۷۵ متر مربع رسید و شکل مسجد به صورت مربع درآمد.
رزرو آنلاین تور دبی با بهترین قیمت های سال در ایلیا گشت
آخرین مرحله توسعه و بازسازی مسجد پیامبر (ص)
امروزه در دوره آل سعود آخرین مرحله توسعه مسجد را ملک فهد بن عبد العزیز سال ۱۴۰۵ق./ ۱۹۸۴م. آغاز کرد. کار عمران به طور رسمی از محرم سال ۱۴۰۶ آغاز شد. کارهای زیرسازی آن در سال ۱۴۱۰ پایان پذیرفت و پس از آن برای معماری خود مسجد دست به کار شدند، تا پیش از این توسعه، مساحت مسجد النبی در عربستان ۱۶۳۲۷ متر بود و در توسعه جدید بنا به ۸۲۰۰۰ متر مربع رسید که ظرفیت ۱۳۷۰۰۰ نمازگزار را داشت.
افزون بر مساحت کف مسجد النبی در عربستان، پشت بام نیز برای نماز آماده گردید، به طوری که در آنجا نیز ۹۰۰۰۰ نفر می توانستند به اقامه نماز بایستند و به این ترتیب تعداد گنجایش نمازگزار در مسجد در طبقه پایین و بالا به ۲۵۷۰۰۰ نفر رسید. افزون بر پله های سنگی، چندین مورد پله برقی ساخته شد که میتوان به راحتی توسط آن ها به پشت بام مسجد النبی در عربستان رفت.
در توسعه ملک فهد، زمین های آزاد اطراف مسجد به ۲۳۵۰۰۰ هزار متر مربع رسید و درآن، مکان های متعددی برای وضو ساخته شد و نور افکن های فراوانی برای تأمین روشنایی آن بر فراز ستون های سنگی نصب گردید. به علاوه، در دو صحن پیشین مسجد النبی در عربستان نیز، چتر های خود کاری گذاشته شد که برای جلوگیری از آفتاب، باز و بسته می شود.
افزون بر مناره های پیشین، در توسعه جدید، شش مناره بر مسجد افزوده شد که ارتفاع هر یک از آن ها تا ۱۰۴ متر می رسد. بدین ترتیب مسجد النبی در عربستان در حال حاضر ده مناره دارد.
تغییرات سبک معماری مسجد النبی در عربستان
مسجد النبی در عربستان با گذشت زمان و در دوره های مختلف تاریخ عربستان ، تغییرات زیادی کرده است، از کوچک ترین جزییات تا بازسازی کامل مجموعه. آخرین بازسازی ها در دوران پادشاه فهد اتفاق افتاد که اندازه ی مسجد به طور قابل ملاحظه ای افزایش یافت و در نتیجه تعداد بسیار زیادی زائر و نماز گزار را در خود جای داد. ضمنا امکانات و تجهیزات مدرن بسیاری مانند سیستم تهویه ی هوا به مجموعه اضافه شد.
ساختمان امروزی مسجد النبی در عربستان شامل یک پلان مستطیلی شکل در دو طبقه و نمازخانه ی عثمانی رو به جنوب است. نمازخانه ی اصلی کل طبقه ی اول را اشغال کرده است. محوطه ی مسجد اکنون ۱۰۰ برابر بزرگ تر از اولین بنای مسجد النبی در عربستان است که توسط پیامبر ساخته شد و می تواند بیش از نیم میلیون نمازگزار را در خود جای دهد.
ممسجد النبی در عربستان پیامبر دارای یک بام صاف سنگفرش شده است که ۲۴ گنبد متحرک بر پایه هایی مربعی در چند نقطه ی آن سر برون آورده اند.
سوراخ هایی که درون پایه ی هر گنبد ایجاد شده اند، فضا های داخلی را روشن می کنند. در زمان های اوج شلوغی، از بام نیز برای برپایی نماز استفاده می شود، به این صورت که ۲۴ گنبد بر روی شیار های فلزی می لغزند و بر روی بخش های مختلف سقف سایه می اندازند و در عین حال چشمه هایی برای ورود نور به نمازخانه فراهم می آورند.
در این اوقات، حیاط مسجد النبی در عربستان عثمانی نیز با سایبان هایی که به ستون ها اضافه شده اند، پوشیده می شوند.
گنبد سبز مسجد پیامبر
قابل توجه ترین ویژگی مسجد پیامبر، گنبد سبز این مسجد است که از گنبد های سفید دیگر بلندتر است. اینجا مکانی است که مقبره ی حضرت محمد (ص) واقع شده و رهبران مسلمان، ابوبکر و عمر بن الخطاب نیز در جوار این بخش دفن شده اند.در قلب مسجد، ناحیه ی کوچکی است که روضه ی نبوی نام دارد و از آرامگاه پیامبر تا منبر او را در بر می گیرد. همه ی زائران می کوشند از روضه دیدن کرده و در آن نماز بگزارند، زیرا عقیده ی مرسومی وجود دارد که دعاها و مناجات هایی که در آنجا ادا می شوند، بی پاسخ نمی مانند. منبر حضرت محمد (ص) اکنون یک منبر مرمری است که توسط عثمانی ها ساخته شده است؛ منبر اصلی بسیار کوچک تر و از چوب درخت نخل ساخته شده بود.
محل دقیق مرقد مطهر رسول خدا (ص)
يكى از بهترين نقاط مسجد النبی عربستان ، مدفن رسول خدا صلی الله علیه و آله است؛ پيامبرى كه محبوب خدا و خلق بوده و ميراث گرانبهاى اسلام، حاصل تلاش بيست و سه ساله اوست. در كناره شرقى مسجد، حجره هايى براى زندگى همسران رسول خدا صلی الله علیه و آله ساخته شد كه تا قريب نود سال پس از رحلت آن حضرت نيز سرپا بود. ابتدا حجره اى براى سوده، پس از آن عايشه و در امتداد آن، حجره اى براى حضرت فاطمه سلام الله علیها ساخته شد.
مورخان نوشته اند كه رسول خدا صلی الله علیه و آله در حجره اى كه وفات يافت، مدفون شد. طبق آنچه اهل سنت روايت كرده اند رسول خدا صلی الله علیه و آله در حجره عايشه بوده است.احتمال ديگر نيز آن است كه حجره اى در ميان حجره عايشه و حجره حضرت فاطمه سلام الله علیها بوده كه آن حضرت براى استراحت در آنجا بسر مى برده و اختصاص به هيچ يك از همسرانش نداشته است.
رسول خدا صلی الله علیه و آله در آنجا بسترى بود و در همان جا وفات يافت. پس از رسول خدا صلی الله علیه و آله اين حجره دو نيمه شد، نيمى دربرگيرنده قبر رسول خدا صلی الله علیه و آله و نيمى ديگر در اختيار عايشه بوده است. مرقد رسول خدا در زمان خليفه دوم در اتاق كوچكى قرار داشت و تا زمان توسعه مسجد در عهد وليد، به همان شكل باقى بود. در آن زمان كه قسمت شرقى مسجد توسعه يافت، مرقد مطهر در مسجد قرار گرفت و گرد آن يك پنج ضلعى كشيده شد.
حجره طاهره
اكنون محدوده حجره طاهره كه مرقد نيز در داخل آن قرار دارد، ۲۴۰ متر (۱۶ متر طول و ۱۵ متر عرض) مساحت دارد كه ضريحى مطلاّ در اطراف آن كشيده شده است. در چهارگوشه حجره طاهره چهار ستون مستحكم بنا شده كه گنبد سبزى بر روى آن قرار دارد.
اين حجره داراى چند در است، درِ حجره فاطمه سلام الله علیها كه محل خانه حضرت سلام الله عليها است، درِ تهجّد در شمال حجره درِ وفود يا باب الرحمه در جهت غرب و درِ توبه يا باب الرسول در جهت جنوب. (قبله)در حجره طاهره، محلى به عنوان قبر فاطمه سلام الله علیها مشخص شده است. اين قبر بر اساس روايات و اقوالى است كه مدفن آن بانوى گرامى را در خانه خود مى داند. محل قبر با بقعه كوچكى مشخص شده و در داخل ضريح جاى گرفته است. در قسمت جنوبى اين بقعه محراب فاطمه سلام الله علیها قرار دارد.
برای رزرو راحت و خرید بلیط هواپیما تهران دبی به سایت ایلیا گشت دیدن کنید
جایگاه و اهمیت مسجد النبی برای جهان اسلام
جایگاه و اهمیت مسجد النبی جایگاه و اهمیت این بنای مذهبی را می توان از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داد که در زیر به مهم ترین موضوع ها اشاره ای کرده ایم:
جایگاه مذهبی و معنوی: این مسجد پس از مسجدالحرام، مقدس ترین مسجد مسلمانان به شمار می آید و احکام فقهی ویژه ای دارد.وجود برخی اماکن در این مسجد و نیز در پیرامون آن، اهمیت مضاعفی به آن بخشیده است. خانه پیامبر(ص) در این مسجد و نیز وجود بقیع که مرقد بزرگان صدر اسلام در آن قرار دارد، از آن جمله است.مسلمانان پس یا پیش از ادای فریضه حج، غالبا به زیارت این مسجد می روند و زیارت این مسجد را در کمال معنوی سفر حج خود موثر می شمارند.
جایگاه مسجد النبی نزد شیعه: مسجد النبی از دیرباز جایگاه ویژه ای نزد شیعیان داشته است. در برخی سفرنامه های حج بدین موضوع اشاره شده است. برخی از وجوه اهمیت این مسجد نزد شیعیان عبارت است از، بنابر روایات، یکی از محلهای محتمل محل دفن حضرت فاطمه(س) درون مسجدالنبی است. نظر به وقایع تاریخی که در ارتباط با اهل بیت در مسجدالنبی روی داده، این مسجد نزد شیعیان جایگاه ویژه ای دارد. وجود بقیع در کنار مسجد و مقبره چهار امام شیعه در این قبرستان.
جایگاه سیاسی و اجتماعی: مسجد النبی عربستان افزون بر جای عبادت مسلمانان صدر اسلام، جایی برای گردهمایی و جماعت بود و در انسجام و اتحاد مسلمانان نقش مهمی را ایفا می کرد. در این مسجد تصمیم گیریهای مهم سیاسی انجام گرفت و پیامبر اکرم(ص) از مسجد خود، همچون مرکزی برای اداره حکومت و برگزاری جلسات سیاسی، نظامی و اجتماعی استفاده می کرد.