آش دندونی تبریز یا دیشلیق یکی از انواع آش های خوشمزه و معروف ایرانی است که به صورت مناسبتی در جشن دندونی کودک تهیه می شود.(دیش ده نی) یک لغت ترکی و به معنای آش دندان فشان است (همان آش دندونی است) که با گندم تهیه می شود.
آش دندونی تبریز طی مراسم خاصی تهیه و خورده می شود. فلسفه آش دندونی مربوط به این است که دندان کودک راحت و بدون درد رشد کند. گندم نیز سمبل برکت و به معنای آرزوی زندگی پر برکت برای کودک است. این آش خوشمزه از نظر مواد و ظاهری شباهت زیادی به آش جو دارد ، البته در آش دندونی علاوه بر حبوبات از گوشت گوسفندی هم استفاده می شود.
آش دندونی به طور معمول با گوشت گوسفندی طبخ می شود ، البته در صورت تمایل می توانید این آش را مانند آش ترخینه با سیرابی هم درست کنید. در صورتی که منع مصرف گوشت قرمز دارید می توانید گوشت را از مواد لازم حذف کنید و آش را بدون گوشت درست کنید.
مواد لازم برای تهیه آش دندونی تبریز
- پیاز 1 عدد
- جو نصف لیوان
- برنج نصف لیوان
- گندم نصف لیوان
- نخود نصف لیوان
- عدس نصف لیوان
- لوبیا قرمز نصف لیوان
- لوبیا چیتی نصف لیوان
- گوشت گوسفندی 250 گرم
- نمک ، فلفل سیاه و دارچین به اندازه کافی
- پیاز داغ ، نعناع داغ و کشک به اندازه کافی

طرز تهیه آش دندونی تبریز
از شب قبل هر کدام از حبوبات را یعنی نخود و لوبیا قرمز و لوبیا چیتی را به صورت کاملا جداگانه در کاسه ای می ریزیم و تا روی آن ها آب می ریزیم تا خیس بخورند تا نفخ آن ها از بین برود. حبوبات را در قابلمه می ریزم و روی آن ها آب می گیرم و روی حرارت ملایم می گذارم تا پخته شوند. جو و گندم را نیز جداگانه در کاسه می ریزیم و روی هر کدام آب می گیریم تا حداقل 1 ساعت خیس بخورند.
پیاز را پوست می گیریم و می شوییم و به چهار قسمت تقسیم می کنیم و به همراه گوشت در قابلمه ای می ریزیم و مقداری دارچین و حدودا ۵ الی ۶ لیوان آب روی آن می ریزیم و حرارت را کم می کنیم تا گوشت بپزد و مغز پخت شود. جو و گندم را در قابلمه ای که آش را در آن می خواهیم تهیه کنیم می ریزیم و روی آن آب می ریزیم و می گذاریم با حرارت ملایم بپزند، حدودا 1 ساعت که از پخت مواد داخل قابلمه گذشت عدس و برنج را آبکش می کنیم و به مواد اضافه می کنیم و اگر آب داخل قابلمه کم بود آب داغ به آن اضافه می کنیم.
لوبیا ها و نخود پخته شده را نیز به مواد اضافه می کنیم و گوشت پخته شده را می گذاریم تا خنک شود و سپس ریش ریش می کنیم و با آب گوشت به مواد می افزاییم. اگر می خواهید آش لعابدار تری داشته باشید در این مرحله عصاره قلم را با دست پودر کنید و به مواد اضافه کنید.این کار باعث لعابدار شدن آش و طعم بهتر آن می شود. کمی از پیاز داغ را همراه با کشک به آش اضافه می کنیم و پس از 5 دقیقه طعم آش را می چشیم.آش دندانی تبریز ما آماده است.