آشنایی با موزه فرش رسام عرب‌ زاده

موزه فرش رسام عرب‌ زاده

برای آشنایی با موزه فرش رسام عرب‌ زاده ابتداباید در مورد رسام عرب زاده بدانید. سید ابوالفتح زیدی لطیفی (معروف به رسام عرب‌زاده) در سال 1293 خورشیدی در شهر تبریز در خانواده‌ای هنرمند به دنیا آمد. پدرش حسین زیدی لطیفی از شاگردان کمال‌الملک بود که با نقاشی و طراحی فرش امرار معاش می‌کرد. وی از اعراب زیدی بود که سه نسل قبل از حجاز مهاجرت کرده بودند و به این جهت به «سید عرب» معروف بود. سید ابوالفتح (رسام) از کودکی در دامان پدر با طرح و رنگ آشنا شد و در کنار آن در مکتبخانه قرآن‌ و الفبا آموخت. وی در سال‌های بعد دوره‌های تحصیلی را در مدرسه ادیب (تهران)، رشدیه (تبریز) و بعدها در هنرستان تبریز و صنایع مستظرفه گذراند و به یادگیری فنون قالیبافی، طراحی، مینیاتور، مجسمه‌سازی و … پرداخت. 

ابتکارات عرب زاده در بافت فرش

استاد عرب‌زاده در دوره جوانی طرحی را به نام والس دولار از کوبلن‌های فرانسه اقتباس کرد و آن را برای بافت به صورت فرش طراحی نمود اما با شروع بافت فرش متوجه شد که از رنگ‌ها اطلاع چندانی ندارد. به کمک دوستی که در یک کارخانه آلمانی به رنگرزی اشتغال داشت، از فوت و فن رنگرزی مطلع گشت و سپس به مدد آنچه آموخته بود، فرش مذکور را با نام «رقص فرشتگان» به پایان رساند. رسام عرب‌زاده با آثار خود بافت پرتره‌ها، تصاویر بناهای تاریخی و طرح‌های مینیاتوری را ترویج نمود. از ابتکارات وی بافت آرم شرکت‌های تجاری و گره‌آویز در بافت قالی است. در سال 1345 خورشیدی رسام عرب‌زاده در کارگاه خصوصی، نمایشگاهی از فرش‌ها و طراحی‌ نوین خود را برپا می‌کند که نام او و هنر او را پرآوازه می‌سازد.

در سال 1352 در خانه آفتاب و در سال 1353 در انستیتو گوته، دوستداران فرش شاهد ابتکارات وی در عرصه بافت و طرح‌های نوین وی می‌شوند. رسام عرب‌زاده در سال 1356 با برپایی موزه فرش، همکاری جدی و پردامنه‌ای را در کارشناسی و انتخاب فرش‌های نفیس برای موزه آغاز می‌کند. عرب‌زاده در اغلب سمینارها و گردهمایی‌هایی که در داخل و خارج از کشور برپا می‌شد شرکت کرده که از مهم‌ترین آن‌ها باید به سمیناری که در شهر بن آلمان برگزار شد اشاره کرد که با ادامه نظریه‌های سودمندی در زمینه رنگرزی و لزوم استفاده از رنگ‌های گیاهی، رفوگری و بافت فرش، بسیاری از دوستداران فرش را مورد تأثیر و تشویق گفته‌های خویش قرار می‌دهد.

تاسیس موزه فرش

یکی از موزه‌های شهر تهران ، موزه فرش رسام عرب‌زاده است که در سال 1373 خورشیدی  توسط بنیاد فرهنگی و هنری فرش رسام عرب‌زاده و همکاری شهرداری تهران تأسیس شد. در این سال بود که بنیان‌گذاران فرش نوین ایران (از جمله سید ابوالفتح زیدی لطیفی ملقب به رسام عرب‌زاده)، 66 قطعه فرش اصیل ایرانی (از جمله اغلب فرش‌های نفیس خود) را به این مجموعه هدیه نمودند که در معرض دید عموم مردم ایران و چهره‌های سرشناس ایران و جهان (اعم از هنرمندان، شخصیت‌های برجسته دولتی و فرهنگی) قرار گرفت. 

رسام عرب زاده در اواخر عمر با اهدای اغلب فرش های نفیس خود به مردم، با همکاری شهرداری تهران بنیاد فرش رسام عرب زاده را سبب ساز شد. این بنیاد گذشته از ارایه فرش های او با برپایی کارگاه های قالیبافی و تعلیم این صنعت اصیل و پر ارزش ایرانی توسط دخترش ژیلا عرب زاده که راه پدر را ادامه می دهد، گامی مؤثر در تعلیم و رواج فرش ایرانی برداشت و اکنون موزه فرش رسام زاده در زمینه فروش فرش، آموزشگاه قالیبافی و کلیه گرایش های فرش فعال است.

آدرس موزه فرش رسام عرب‌ زاده : خیابان پاسداران، بوستان یکم (شهید زمردیان)، پلاک 6