در گزارش امروز ایلیاگشت مسجد سلیمانیه با تلفظ انگلیسی صحیح Süleymaniye Mosque را بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید. استانبول یکی از پرطرفدارترین شهرهای توریستی برای ایرانیان است. استانبول (قسطنطنیه) بزرگترین شهر، مرکز فرهنگی و اقتصادی کشور ترکیه است. این شهر در کنار تنگه بسفر و دریای مرمره قرار دارد. تنگه بسفر دو قاره آسیا و اروپا را جدا می‌کند. مسجد سلیمانیه استانبول از جمله مساجد معروف دوره عثمانی در ترکیه است که همه ساله گردشگران بیشماری را به سوی خود جذب می کند.
درباره بناهای باستانی عثمانیان، دو چیز بسیار با اهمیت وجود دارد که در نگاه اول بسیار به چشم می آیند: یک اینکه، مکان این بناها با تفکر و ظرافت خاصی همراه بوده است و دوم اینکه، بین کلیت بناهای ساخته شده عثمانی یگانگی و انسجام خاصی همواره برقرار است. محل احداث این بناها فرقی نمی کند که در بلندی باشد و یا خیر، همواره بیننده می تواند فضای بسیار وسیع و بازی را در مقابل خود به نظاره بنشیند و هر چقدر هم که به دور دستها نگاه بیاندازید، همواره آسمان را در مقابل دیدگان خود خواهید یافت.
معماری شگفت انگیز مسجد سلیمانیه استانبول
سازه بناهای عثمانی بسیار وسیع و خود را به بیننده اش تحمیل می کند. تمام جزئیات بکار رفته در ساختمان این گونه بناها، هر چند پر از زرق و برق است، ولی همگی این ظرافت های بصری و تزئین های صورت گرفته برای آنها در خدمت یک هدف غایی می باشند و آن چیز جز حفظ سادگی و منحصر به فرد بودن این گونه بنا ها نمی باشد.
در همین راستا چنانچه قصد آن را داشته باشیم که به یکی از شاهکارهایی که بوسیله معمار معروف ترک ملقب به استاد سینان و شاگردانش در استانبول کنونی اشاره کنیم، می بایست بدون هیچ تردیدی به مسجد سلیمانیه این شهر قدیمی اشاره کنیم. این از آن رو است که این بنای معروف تمام آن مشخصات اساسی را که مربوط به معاری عثمانی است، به شیواترین شکل ممکن به تصویر می کشاند.
این مسجد اعظم که در نوک تپه ایی در منطقه کانتارجیلار بین یک وزارتخانه و دفتر شیخ الاسلام مسجد واقع است، بطرز شکوهمندانه ایی به سمت آسمان کشیده شده است و چیزی هم نیست که جلودار صعودش به سمت بالا باشد. از آنجا، شما می توانید، نگاهی کوتاه و گذرا به دو قاره ای که در این شهر بهم پیوند می خورند یعنی اروپا و آسیا داشته باشید و دو دریایی که استانبول را احاطه می کند.
آن طرف تر، در دور دست ها در امتداد افق، کوه های سر به فلک کشیده بیسینان الیمپوس را می توان دید که به سان شاهدی همیشه حی و حاضر نظاره گر قدرت گرفتن امپراطوری عثمانیان در طی گذر تاریخ بوده است. وقتی چنین تابلوی زیبایی از طبیعت در مقابل دیدگان انسان قرار می گیرد، لاجرم روح و روان انسان با ایده های ناب و خالص صیقل می خورد.
قدمت مسجد سلیمانیه استانبول
مسجد سلیمانیه استانبول به تاریخ ۹۶۴ هجری قمری یا ۱۵۵۶ میلادی بوسیله سلطان سلیمان بنیان گذاری شده است. در تاریخ ترکیه، این پادشاه به نامه های دیگری چون «بزرگترین» و نیز «عالی ترین» نیز شناخته می شود. این مسجد یک حیاط اندرونی دارد که دور تا دور آن چهار مناره قرار گرفته است. تعداد مناره بکار رفته در ساختمان این مسجد نیز معنای نمادین دارد و به این شیوه پادشاه آن زمان عثمانی قصد داشته است که عنوان کند چهارمین پادشاه آن زمان سرزمین عثمانی بعد از فتح قسطنطنیه بوده است.
شکوه و عظمت مسجد سلیمانیه استانبول
دو مناره ایی که در دو طرف مسجد قرار گرفته اند، هر کدام دو ایوان مجزا دارند و دو تای دیگر که در انتهای دیگر حیاط مسجد می باشند هر یک از آنها دارای سه ایوان هستند. بنابراین، در مجموع تعداد کل ایوان ها به عدد ده می رسد. سه درب زیبای مسجد سلیمانیه، هر کدام از یک قوس بیضی شکل عبور می کنند و از طریق قسمت جلویی و دو طرف دیگر حیاط به مسجد می توان دسترسی پیدا کرد.
راهرویی متشکل از بیست و چهار گذرگاه طاق دار بصورت مدور گسترانیده شده است و به همین تعداد ستون، طاق های مزبور را نگه می دارند. جفتی از این طاق ها که نزدیک درب می باشند جنسان از سنگ آذرین است که باقی مانده دوازده ستون گرانیت صورتی رنگ است که حاوی ده سنگ مرمرین سپید است.
داخل مسجد از نظر وسعت بسیار بهت انگیز است و اندازه تقریبا مربعی شکل آن پنجاه و هشت متر در پنجاه و نه متر است. معمار این مسجد بنام میمار سینان، در طراحی این مسجد تلاش زیادی نمود تا وسعت آن به اندازه مسجد ایاصوفیه و یا همان حاجیا سوفیا برسد.
این کار را سینان با حذف ستون های عظیم گنبد و انتقال آن به دیواره ها این مسجد به سرانجام رساند. برای انجام این کار سخت، وی ردیف ستون های یکپارچه پورفیری را زیر تامپون ها در هر دو طرف اضافه کرد. هر چند مسجد سلیمانیه استانبول به عظمت مسجد ایاصوفیه نمی رسد، ولی در روشنایی و فراخ بودن به مراتب بهتر از مسجد ایاصوفیه است.
