ستون کنستانتین در استانبول با تلفظ صحیح انگلیسی Column of Constantine یکی از یادگاری های روم باستان در این شهر زیبا می باشد. امروز در این گزارش قصد داریم تا به آن بپردازیم.
کشور ترکیه امروزی و یا به عبارتی دیگر قونیه یا قونیای قدیم، نه تنها خود صاحب یکی از امپراطوری های معروف جهان بوده بلکه هر تکه از خاک این کشور علی الخصوص قسمت هایی که در شهر استانبول قرار گرفته است، تاریخی ترین و حتی باستانی ترین بازمانده ی های تاریخ جهان را از دیگر امپراطوری های مهم جهان را در خود جای داده است. یکی از این بازمانده های تاریخی، ستون کنستانتین در استانبول است. این ستون که در میدان چمبرلی قرار گرفته است، امروزه یکی از جاذبه های مهم و دیدنی این شهر به شمار می رود.
تاریخچه ستون کنستانتین در استانبول
در کشور ترکیه، این ستون تاریخی و با ارزش را کمتر به نام کنستانتین می شناسند و بیشتر آن را به عنوان ستون اورمه (Orme Sutun) یا اورما می شناسند. ستون کنستانتین در استانبول که امروزه دقیقا وسط میدان چمبرلی قرار گرفته است، یادگاری از زمان حضور پر رنگ رومی ها در این منطقه پس از فتح قستنطنیه است. قدمت این ستون دقیقا به زمان حکومت و فرمانروایی کنستانتین بزرگ و افسانه ای باز می گردد. بر اساس نوشته هایی که در کتب و اسناد تاریخی موجود است، در سال ۳۳۰ بعد از میلاد حضرت مسیح بود که پادشاه کنساتنتین دستور داد که این ستون در قسطنتنیه ساخته شود و به مناسبت حضور بیزانسی ها، یادگاری بر این شهر بماند.
پس از ساخت ستون اورمه که ما آن را به عنوان ستون کنستانتین در استانبول می شناسیم، در بلندترین نقطه ی آن به دستور کنستانتین، نمادی از آپولو را بر بلندی آن گذاشتند. بعد از آن هم با این که در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد، نماد دیگری قرار گرفت که آن هم مانا نبود. به هر حال این ستون برای مدت زمان طولانی یکی از بلندترین سازه های شهر استانبول بود و هیچ ساختمانی از این حیث به گرد پایش هم نمی رسید.
نمادهای موجود بر بلندای ستون کنستانتین
نماد آپولو در اثر حوادث طبیعی از بین رفت و چون در آن زمان مسیحیت وارد این منطقه شده بود، نماد مسحیت را از سنگ مرمر ساخته و بر بالای این ستون قرار دادند. البته پس از فتح قسطنتنیه توسط عثمانی ها، این صلیب هم ماندگار نشد و به خاطر تضادهای فرهنگی که وجود داشت، آن هم به پایین کشیده شد.
درباره ی مواد و ابزار به کار رفته شده در ساختن این ستون، نکات جالب توجهی وجود دارد که دانستنشان می تواند برای شما جالب باشد. مثلا بلوک های به کار رفته شده در ساخت این ستون همگی سنگ ها و بلوک هایی هستند که تنها و فقط در مصر پیدا می شوند و در ساخت اهرام مصری استفاده می شده اند! فکرش را بکنید، از سرزمین مصر تا استانبول امروزی چه راهی طی شده است تا این بلوک های سنگی بسیار سنگین را بیاورند.
این ستون در حال حاضر تنها ۳۵ متر ارتفاع دارد. البته لازم به ذکر است که با وجود دو مجسمه ی نمادینی که قبل ترها در نوک آن وجود داشته، ارتفاعش بیشتر هم بوده است. از لحاظ جانمایی جغرافیای ستون کنستانتین در وسط میدان چمبرلی که در زمره ی میادین مهم استانبول است و دقیقا در مرکز محل اجتماعات این میدان است، قرار گرفته. این ستون از اهمیت بسیار زیادی در زمان رومی ها برخوردار بوده است. در ساخت این ستون در کنار بلوک های سنگی مصری، از قطعه سنگ های قرمز، ارغوانی و همچنین سنگ سماق استفاده شده بوده است.
نکاتی درباره ستون کنستانتین در استانبول
- ستون کنستانتین در استانبول را ستون آرمه یا اورمه ستون و حتی به خاطر نزدیکی با محله ی چمبرلی تاش به آن ستون چمبرلی تاش هم می گویند.
- سلطان مصطفی دوم که یکی از پادشاهان سلسه ی عثمانی بود، این ستون ۳۵ متری را با بند های آهنی مورد تحکیم و بازسازی قرار داد و برای این ستون یک پایه ساخت که امروزه هنوز هم پابرجاست.
- پس از سلطان مصطفی عثمانی و در قرن ۱۹ میلادی یکی از پادشاهان عثمانی به نام سلطان عبدالحمید برای محافظت از ستون یک حلقه ی آهنی به دور آن اضافه کرد تا از آسیب و فرو ریختن این ستون جلوگیری کند.
- پس از این که این حلقه بر دور ستون کنستانتین در استانبول قرار گرفت، محله ای که ستون در آن قرار گرفت، چمبرلی تاش نامیده شد زیرا در زبان ترکی چمبرلی به معنای حلقه است.
- در طول سال ها به خاطر جنگ ها، بلایای طبیعی و گذر ایام آسیب های جدی به این ستون وارد آمد.
- از سال ۱۹۵۵ میلادی به بعد بود که ستون کنستانتین در استانبول به عنوان یک اثر و بنای تاریخی ارزشمند ثبت شد.
- پس از ثبت این ستون به عنوان بنایی تاریخی، کار مرمت و بازسازی آن این بنا شروع شد.
- در سال ۱۹۷۲ میلادی بود که سنگ سماق که در گویش ترکی به آن سماک می گویند به کار برده شده در بنای این ستون، آسیب دید. که البته ترمیم شد.
- مسئولیت حفاظت از ستون کنستانتین را مسقیما وزرات تاریخ ترکیه بر عهده گرفته است.
