جنوب ایران در کنار همه جاذبه های بی نظیر، فرهنگ غذایی خاصی هم دارد که به خوبی روحیه مهمان نواز مردم آن دیار را نشان می دهد. غذاهای جنوب ایران چنان خوشمزه و منحصربفردند که به هیچ عنوان نباید امتحان طعم خوشایند آن ها را از دست بدهید. گاهی مردم دیگر استان ها هم برای اینکه در برنامه های غذایی شان تنوعی ایجاد کنند به سراغ غذاهای دیگر استان ها می روند برای همین در هر جای ایران که باشید می توانید غذاهای جنوبی را درست کنید و از عطر و طعم آن ها شگفت زده شوید. مهیاوه که مهیابه، ماهیاوه، مهیوه، مهوه، موه، هم به آن می گویند، غذای مخصوص مردم جنوب ایران است. گویا کلمه مهوه و مهیاوه، در اصل از دو کلمه ماهی و آوه، مرکب بوده و آوه به معنی آب است. مهیاوه یک نوع غذای آبکی تیره رنگ و شور و تند است که آن را از یک نوع ماهی ریز به نام موتو، متو یا حشینه (مومغ، ساردین) درست می کنند و با نان یا همراه غذاهای دیگر به مصرف می رسانند و بسیار مقوی و اشتها آور است. مهیاوه را همراه با برنج یا با نان سرو میکنند و همچنین گاها در عنوان صبحانه، جایگزین پنیر استفاده میشود.
مواد لازم جهت تهیه مهیاوه :
ماهی ساردین : نیم کیلو
خردل: نیم کیلو
رازیانه: ۲۵۰ گرم
نمک: یک و یک چهارم پیمانه
آب: به مقدار لازم
طرز تهیه مهیاوه:
ماهی ساردین را کاملا شسته تا شن هایی که به ماهی چسبیده اند از آن جدا شوند. یک ظرف سفالین (پیگُنه) را با آب پر کرده نمک را در آب ریخته و حل می کنیم. سپس ماهی شسته شده را در آن ریخته و به عبارتی ماهی را در محلول آب و نمک می خوابانیم. آب باید حدود ۱۰ سانت روی ماهی را فرا بگیرد. اکنون روی ظرف را با پارچه تمیزی می پوشانیم و دور آن را با یک کش می بندیم و سپس در ظرف را می گذاریم و به مدت حداقل ۲۰ و حداکثر ۳۰ روز ظرف را در مکانی آفتاب گیر می گذاریم. البته این مدت زمان بسته به گرمی یا سردی هوا متفاوت است و هر چه هوا سردتر باشد مدت زمان مورد نظر افزایش می یابد. چرا محتویات آب و ماهی را حتما باید در آفتاب گذاشت؟ چون ماهی زودتر نرم و جهت مراحل بعدی آماده تر خواهد شد. در مدتی که ظرف سفالین (پیگُنه) حاوی آب و ماهی را در آفتاب گذاشته ایم روزی دو بار به آن سر زده و با قاشق آن را به هم می زنیم تا از فساد آن جلوگیری شود. بعد از اتمام مدت مورد نظر محتویات ظرف را در یک آبکش که ظرفی دیگر زیر آن قرار داده ایم، می ریزیم (توچه داشته باشید که آب ماهی حاصله نباید دور ریخته شود) و ماهی را با دو دست می مالیم تا کاملا له شود و آب اضافی آن کاملا خارج شود. تفاله ماهی بر جای می ماند که آن را دور می ریزیم. آب ماهی آبکش شده را با خردل که از قبل بو داده ایم و آسیاب کرده ایم و اکنون به صورت پودر در آمده مخلوط می کنیم، هم می زنیم تا کاملا مخلوط شود. مواد مخلوط شده را در ظرف سفالین می ریزیم و دور آن را با پارچه و کش می بندیم و در مکانی آفتاب گیر می گذاریم تا مهیاوه کاملا برسد.