کاراباش | Karabash

کاراباش در کشور روسیه و در اوبلاست چلیابینسک واقع شده‌ است. این شهر در فاصله  ۲۲۰۰ کیلومتری مسکو قرار گرفته است.

این شهر یکی از آلوده ترین مکانهای روی کره زمین در روسیه قرار دارد . چشم اندازهای گسترده برهوتی به رنگ دوده، کوههایی از تفاله معدنکاری و شمار معدودی از درختان غوشه یاقان بیمار، نشانه هایی از صحنه اطراف شهر «کاراباش karabash » در اورال است.

فعالیت‌های صنعتی ذوب مس، چیزی به جز سیاهی برای طبیعت کاراباش بر‌جای نگذاشته است. کارشناسان سازمان ملل در سال ۱۹۸۹ این شهر را که در منطقه چِلیابینسک واقع شده، لکه سیاه کره‌زمین نامیدند.

این شهر وقتی در اوج فعالیت خود بود ۵۰ هزار سکنه داشت اکنون، بسیاری از بلوکها خالی از سکنه است و جمعیت آنها به ۱۶ هزار بالغ می شود.

برفراز یکی از کوه‌های این منطقه، صلیب بزرگی به نام صلیب توبه نصب شده که از آن‌جا می‌توان عمق فاجعه‌ای را که انسان می‌تواند بر سر طبیعت بیاورد، مشاهده کرد. گویی کاراباش به آخر خط رسیده است.

کوه‌هایش سیاه و فاقد درخت و آب‌هایش به رنگ نارنجی درآمده؛ حتی زمینش مانند سطح مریخ ترک برداشته. به این شهر «آخرالزمان طبیعت زنده» هم می‌گویند.

مقامهای اتحاد شوروی این کارخانه را در سال ۱۹۸۷ به خاطر نگرانیهای زیست محیطی تعطیل کردند. این شهر «منطقه فاجعه زده زیست محیطی» اعلام شد و برنامه هایی برای جابه جایی خانواده ها تهیه گردید.

مانند بسیاری از همسایگانش، کمربند صنعتی شن دار کاراباش که حدود ۱۳۰۰ کیلومتری جنوب شرقی مسکو قرار دارد، بهره چندانی از سرمایه گذاریهای خارجی که مانند سیل به قسمت اروپایی روسیه سرازیر شده نبرده است.

اما هوای پاکتر حدود ۳۵۰۰ نفر را بیکار نمود، شهر را در فقر فرو برد و شبکه عظیم زیربنای اجتماعی حمایت مالی شده از سوی کارخانه را از بین برد.
این کارخانه در سال ۱۹۹۸ برای برآوردن نیاز بازرگانان به فلز مس و احتیاج شدید شهر به مشاغل بازگشایی شد.
کودکان و مردم کاراباش معنای شادی و زندگی را از یاد برده اند آلودگی هوا آنها را به گوشه نشینی و سرفه های ممتد کشانده است . «ارد بزرگ» جمله بسیار زیبای دارد او می گوید : «اگر پایکوبی و شادی نباشد ، جهان را ارزش زیستن نیست.» این پند در فلسفه «اردیسم Orodism» اولین فرمان محسوب می شود . اما دولت روسیه این شادی و امید را از مردم کاراباش گرفته است بر اساس قوانین روسیه، خانه های آنان باید خیلی پیش از کوره ذوب مس دور می شد و در شعاع «بهداشتی» یک کیلومتری قرار می گرفت. اما حدود هزار تن به فاصله چند متر از کوره زندگی می کنند. تنها ۵۰ نفر آنها از سال ۱۹۹۸ جابه جا شده اند و هیچ کدام از جابه جایی ها با کمک مالی کارخانه صورت نگرفته است.

فعالیت‌های صنعتی، طبیعت کاراباش را تا شعاع ده‌ها کیلومتر از بین برده است. از سال ۱۹۷۴ تلاش‌های فراوانی برای تعطیل کردن این فعالیت‌ها شد که دست آخر این تلاش‌ها در سال ۱۹۸۹ نتیجه داد.

به علف ضعف عملیات‌های ترمیم این منطقه، این کوه‌‌های آلوده هم‌چنان در حال فرسایش هستند. «برهوت» یا Bald که به زبان انگلیسی به معنی کچل است و در این‌جا به معنی منطقه‌ فاقد سرسبزی است و «لیزایا»  نام‌های کوهی هستند که رویش صلیب نصب‌شده. از بالای این کوه می‌توان دید که منطقه‌‌ی مملو از پسماند‌های خطرناک صنعتی می‌توانست به یکی از دریاچه‌های زیبای چِلیابینسک تبدیل شود.

اما در طرف دیگر این کوه‌ها، می‌توان تلی از زباله دید که روی خانه‌های مردم سایه انداخته‌اند. کسانی که این منطقه یعنی «لکه سیاه» را دیده‌اند، می‌گویند که در دره‌های مس چیزی فراتر از طبیعت حس کرده‌اند. آن‌ها کاراباش را مرز میان دنیای مردگان و زندگان می‌دانند.