کلیسای سرکیس مقدس ایروان

آشنایی مردم ارمنستان با دین مسیحیت، توسط قدیس تادئوس (یهودا یا آددای) و قدیس بارتلمیوس (Bartholomaeus) صورت گرفت؛ این دو قدیس بعد از ترک فلسطین، برای تبلیغات دینی رهسپار سرزمین ارمنستان شدند و با خون خود کلیساهای این کشور کوهستانی و کهن را پایه گذاری نمودند.یکی از این کلیسا های معروف و تاریخی، کلیسای سرکیس مقدس ایروان است که قدمت آن به چندین سال قبل برمی گردد.
بدین ترتیب در اوایل قرن چهارم میلادی، ارمنستان به عنوان یکی از اولین کشورها، مسیحیت را به عنوان دین رسمی خود اعلام کرد و تا امروز نیز به آن پایبند بوده است.

معماری خاص کلیسای سرکیس مقدس ایروان

شاید بسیاری از این مسئله آگاه نباشند که کلیساهای ساخته شده در ارمنستان، «حواری ارمنی» هستند و به صورت خودمختار و متفاوت با دیگر کلیساهای جهان اداره می شوند. این کلیساها به کلیسای گریگوری هم معروف هستند و دلیل این امر نیز، رسمیت یافتن این کلیساها توسط گریگو روشنگر می باشد.
کلیساهای حواری ارمنی فقط متعلق به ارمنینان هستند و برای عضویت در آن حتما باید ارمنی متولد شده باشید. جالب است بدانید این کلیساها ماهیت مردمی دارند و مردم پیرو آن به طور موثر در اداره ی مسائل کلیسایی و دینی نقش ایفا می کنند.
کلیسای سرکیس مقدس ایروان (Saint Sarkis Cathedral) با معماری خاص و زیبایش یکی از این کلیساهایی است که از جاذبه های مهم ایروان، پایتخت کشور ارمنستان به شمار می ‌رود.هر ساله تعدادی زیادی از گردشگران برای دیدن کلیسای جامع سرکیس مقدس ایروان از نقاط مختلف دنیا به ارمنستان سفر کرده و معماری زیبای این کلیسا را به تماشا می نشینند.

تاریخچه ی کلیسای جامع سرکیس مقدس ایروان 

قبل از ساخت ساختمان جدید کلیسای سرکیس مقدس ایروان، یک صومعه ی قدیمی در بالای روستای زوراگیو (Dzoragyugh)، سمت چپ ساحل رودخانه هرازدان (Hrazdan) و روبروی قلعه ی تاریخی ایروان قرار داشت.
این صومعه مجموعه ی وسیعی از کلیساهای مقدس سرکیس، سنت گاوروک، سنت هاکوب، ساختمان ‌های اداری، مدرسه ایلخانی و یک باغ میوه بود که با دیوارهای بلند و مستحکم احاطه شده بود.

زلزله ی سال 1679 باعث ویرانی بخش زیادی از این صومعه به خصوص کلیسای سنت سرکیس شد، اما در زمان سلطنت کاتولیکوس ادساتسی نهابت (Catholicos Edesatsi Nahabet- حکومت بین سال های 1691 تا 1705) قسمت های ویران شده ی کلیسا، در همان جای قبلی بازسازی شدند.
کلیسای سنت سرکیس مقدس در ابتدا جایگاه اسقف بود به همین علت ظاهر آن در مقایسه با دیگر کلیساها چنگی به دل نمی زد، اما بازسازی های صورت گرفته تغییرات شگرفی در آن ایجاد کردند؛ به طوری که امروزه این کلیسا به یکی از مراکز مهم گردشگری کشور ارمنستان تبدیل شده است.
کار معماری ساختمان فعلی این کلیسا، از سال 1835شروع شد و در سال 1842 به پایان رسید. در زمان حکومت وازگن اول ( Vazgen I- حکومت بین سال های 1955 تا 1994) این کلیسا تحت بازسازی قرار گرفت.

مجددا در سال 1972 نقشه ی جدیدی توسط رافائل اسرائیلیان (Rafayel “Rafo” Israyelian- 1908 – 8 سپتامبر 1973) برای کلیسای سنت سرکیس ایروان طراحی شد؛ این نقشه طوری طراحی شده بود که ساختمان قدیمی در آن حفظ شود.
در نهایت بازسازی کلیسا با حفظ ساختمان قدیمی، آغاز شد اما پس از مرگ اسرائیلیان در سال 1973، کار ساخت و ساز توسط همکار وی، معمار آردزرون گالیکیان (Ardzroun Galikian) ادامه یافت.

بار دیگر و در طول سال های 1971 تا 1976 کارهایی در نمای داخلی کلیسا صورت گرفت که باعث بهبود نمای آن شد و در قسمت شرقی کلیسا نیز یک گالری مخصوص گروه کر اضافه شد. این بازسازی ها معمارها را متقاعد کرد که گنبد و ناقوس قدیمی را برداشته و به جای آن ها گنبد و گلدسته ای چند وجهی، بادبزنی و بلندتر را جایگزین کنند.
این تغییرات از همان زمان شروع شد و ساخت برج ناقوس جدید برای این کلیسا بالاخره در سال 2000 به پایان رسید. همچنین در سال 2009 یک سیستم برق فتوولتائیک دو کیلو واتی بر روی سقف کلیسا نصب شد تا بخشی از انرژی ساختمان از طریق منابع تجدید پذیر تامین شود.
روند بازسازی کلیسای سنت سرکیس ایروان به کمک سرکیس کورکجیان (Sarkis Kurkjian ) و پسرانش (خیرین ارمنی ) که مقیم لندن هستند محقق شده است.

کلیسای جامع سرکیس مقدس ایروان نماد معماری ارمنی و شجاعت

امروزه کلیسای زیبا و باشکوه سرکیس مقدس ایروان، بعد از بازسازی ها و بهسازی های صورت گرفته، بسیار مورد توجه عموم است و از آنجا که بدون اجازه ی دولت شوری ساخته شده است نماد شجاعت نیز به حساب می‌ آید.
در زمان شوروی فعالیت های مذهبی ممنوع اعلام شده بود، اما پس از فرو پاشی آن، مردم ارمنستان در یکشنبه ی هر هفته در کلیسای سنت سرکیس ایروان کنار هم جمع می شوند و مراسم دعا برگزار می کنند.
همچنین مسافران در سفرشان به ارمنستان به حوالی میدان جمهوری ایروان و کنار خیابان اسرائیلیان می روند تا شاهد معماری ارمنی این کلیسای مقدس باشند.
افرادی که به عنوان گردشگر به این کلیسا پا می گذارند می توانند مانند پیروان آن، شمع روشن کنند و از آرامش و معنویت این کلیسای زیبا بهره مند شوند. البته باید اشاره کنیم که تماشای رودخانه ی Hrazdan و کوه های آرارات از کلیسای سرکیس مقدس ایروان نیز یکی دیگر از جذابیت های این مکان دیدنی است.