معبد وات آرون تایلند | Thailand wat Arun

معبد وات آرون یکی از محبوب ترین و زیباترین دیدنی های شهر بانکوک ، کشور تایلند است که درست در قلب شهر قرار گرفته و دسترسی بسیار راحتی دارد. وقتی به سراغ این معبد منحصر به فرد می روید، سازه ای مخروطی و بزرگ را خواهید دید که با چهار سازه کوچک تر در اطراف همراهی می شود. این معبد متفاوت، از چندین جهت در نزد تایلندی ها و ساکنان شهر بانکوک اهمیت دارد. وقتی از لحاظ معنوی به وات آرون نگاهی بیندازیم، متوجه خواهیم شد که تمثالی باشکوه از کوهستان مرو (Mount Meru)، مقدس ترین مکان بودایی هاست. مرو، کوهستانی افسانه ای با 5 قله است که در آیین بودا مرکز تمام جهان های فیریکی، متافیزیکی و معنوی در نظر گرفته می شود. همین موضوع باعث شده تا معبد وات آرون نیز جایگاه خاصی در میان تایلندی ها داشته باشد و از مهم ترین اماکن مقدس این کشور محسوب شود. همچنین بوداییان معتقدند این معبد، از طلوع تا غروب از زندگی معنوی مردم محافظت می کند. البته تمام ارج و قرب وات آرون در بُعد مذهبی آن خلاصه نمی شود و این معبد زیبا، یکی از معدود میراث به جا مانده بانکوک است که پیش از سلسله چاکری، پادشاهی کنونی تایلند ساخته شده است.

جالب است بدانید وات آرون معبدی بودایی است که نام خودش را از آرونا، خدای خورشید هندوها قرض گرفته است! در آیین هندوئیسم اغلب آرونا را به شکل خورشیدی قرمز رنگ و در حال طلوع نشان می دهند. از طرفی دیگر در فرهنگ تایلندی، به مجموعه ای از سازه های مذهبی که با دیواری محصور شده اند و چندین ورودی دارند، «وات» گفته می شود. از همین روست که وات آرون را با عنوان «معبد سپیده دم» نیز می شناسند. 

در گذشته و در زمان پادشاهی آیوتایا (1351–1767) ،  یک معبد بودایی در مکان فعلی وات آرون وجود داشت که نام و نشانی نداشت؛ اما همواره مورد توجه قرار می گرفت. البته پس از آن که روستایی به نام بنگ ماکوک در نزدیکی معبد بنا شد، این بنای مذهبی نیز وات ماکوک نام گرفت. در دوران باشکوه پادشاهی آیوتایا، کشتی های زیادی در رودخانه چائو فرایا بالا و پایین می رفتند و از آن برای دسترسی به نقاط مختلف استفاده می کردند. یکی از اسکله هایی که در طی این رودخانه مورد توجه قرار داشت، اسکله منطقه تونبوری (Thonburi) بود، زیرا در این سرزمین فراوانی آب و غذا به چشم می خورد و بنابراین دریانوردان به راحتی می توانستند در این محل آذوقه و مواد خوراکی ادامه راه را تامین کنند. گویند هنگامی که تاجران و دریانوردان به اسکله نزدیک می شدند، رو به معبد قدیمی و با تعظیم و کرنش از کشتی پیاده شده و خود را به معبد می رساندند. همان طور که حدس می زنید، این معبد چیزی جز وات ماکوک یا وات ماکوک نوک نبود. 

در اواسط قرن هجدهم میلادی بود که پادشاهی آیوتایا از دوران اوج خود فاصله بسیاری گرفت و قدرت خود را تا حد قابل توجهی از دست داد. در این هنگام لشکرهای چینی و میانماری (برمه) به تنبوری حمله کرده و این سرزمین را از آن خودشان کردند. در این وقت ژنرالی محلی به نام تکسین توانست شرایط را مدیریت و پیوستگی و وحدتی را میان مردم سیام  ایجاد کند و به این ترتیب سربازان برمه ای را به بیرون از قلمروی خود براند. 

این بنای فراموش نشدنی بانکوک، در واقع یک برج بلند و کشیده به سبک خِمر، یکی از سلسله‌ های باستانی جنوب شرقی آسیاست که در اطراف با 4 مناره کوچک تر همراهی می شود. بنا بر منابع مختلف، برج مرکزی ارتفاعی برابر با 66 تا 86 متر داشته و به کاشی‌های سرامیکی و موزاییک‌های چینی و رنگین، آراسته شده است. جالب آن که تمام دیوار برج، حتی گوشه‌ها و شکاف‌های آن مملو از موزاییک‌های چینی شده‌ و زیبایی بی‌نظیر و چشم‌نوازی را پدید آورده اند.

4 پلکان شیب و تند در 4 سوی برج مرکزی به چشم می خورد که دسترسی به چهار سطح برج را ممکن می کنند. سطح اول را در بخش زمین و طبقه همکف آن در نظر می گیرند که 4 سازه مناره ای شکل برج میانی را همراهی می کنند. خوب است بدانید که برج مرکزی بلند و مخروطی شکل و 4 مناره همراهش در واقع نمادی زمینی از 33 بهشت آسمانی‌ اند. هر یک از این برج های کوچک تر، تندیسی از فرا فای (Phra Phai) خدای بادها را در بر داشته که بر روی اسب سفیدی سوار است. در ایین هندو، خدای بادها مراقبت از جهت های شمال، جنوب، شرق و غرب را به عهده دارد. 

 پله برج ها با شیبی تند به دو تراس می رسند که پایه ساختمان برج اصلی را شکل می دهند. اگر از سازه بالا بروید، در میان پلکان ها، با تندیس های بزرگی از سربازان چینی رو به رو می شوید که به طرز اغراق آمیزی بزرگ ساخته شده اند. همچنین با بررسی بخش های این برج بلند متوجه می شوید که لایه های مختلف در واقع نمادی از بهشت ها هستند، چرا که با موجودات خیر و شیر تزیین شده اند. به طور مثال میان طبقه های برج با طاقچه هایی آراسته به موجودات نیم انسان معروف به کیناری (Kinnari) و کینارا (Kinnara) برمی خورید. کیناری و کیناراها در ادبیات و افسانه های تایلندی، به شکل خانم هایی جوان و فرشته گون به تصویر کشیده می شوند که نیم‌تنه پایینی آن ها همانند پرندگان است و در واقع امکان پرواز میان دنیای انسان ها و افسانه ها را برای‌شان مهیا می کند. در کنار این موجودات نیم فرشته، موجودات ترسناک و شیطان مانندی به نام یاکشا نیز در طبقه دوم به چشم می خورند. یاکشاها دور تا دور بنا را احاطه کرده و به نوعی نگهبان وات آرون هستند. خوب است بدانید یاکشاها نه تنها در معماری وات آرون، بلکه به کل در معماری و تزیینات معابد تایلندی، عناصر مهمی محسوب می شوند. این موجودات، صورت گرد و چشم های برآمده‌ای دارند و دندان های تیز نیش آن ها از دهانشان بیرون زده است. یکی از دیگر چیزهایی که در تراس دوم دیده می شود، تصاویری از بوداست که شامل بخش های مهم زندگی اش مانند تولد و شادی او می شود.