صومعهٔ تاتو ارمنستان

صومعهٔ تاتو ارمنستان ( به ارمنی: Տաթևի վանք) در قرون وسطی در سال های بین 895 تا 906 و در منطقه سیونیک ( syunik ) و در روستایی با همین نام در جنوب شرق ارمنستان واقع شده است. در صد سال گذشته این صومعه نه تنها مرکز معنوی سیونیک بوده بلکه مرکز مهم علمی، فرهنگی و آموزشی ارمنستان بوده است.

جاذبه های صومعهٔ تاتو ارمنستان

این صومعه در حال حاضر شامل یک مجموعه توریستی بزرگ است. قابل توجه ترین تله کابین که رکورد دار در گینس جهانی می باشد به عنوان طولانی ترین تله کابین جهان در این منطقه توجه ها را به خود جلب میکند. با توجه به اینکه کلیسای تاتو مهمترین و شناخته شده ترین منطقه گردشگری در استان سیونیک است ارامنه با ساخت این تله کابین از روستای هالیدزور به تاتو کشیده شده است و برای سهولت دسترسی کلیسا مورد استفاده قرار می گیرد. آنها نام این تله کابین را بال های تاتو نام نهادند.

دیگر جاذبه ی این منطقه وجود پل “Satani Kamurj” و دیگر منظاظر طبیعی ساخت دست بشر می باشد. صومعهٔ تاتو ارمنستان و مناطق مجاور آن در سال 1995 در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. در قرن های 14 و 15 صومعه تاتو مهمترین مرکز آموزشی ارامنه محسوب می شد. در این مرکز آموزشی به ترویج علم، مذهب، فلسفه و تکثیر کتاب ها و پیشرفت نقاشی مینیاتور پرداخته شده بود. صومعهٔ تاتو ارمنستان دارای چهارچوب طلا کوب می باشد که انجیل روی آن ذکر شده است. درب کلیسای تاتو یک منبت کاری بسیار زیبا با الگوهای گل های زیبا حک شده است.

تاریخچه ی صومعهٔ تاتو ارمنستان

قبل از اینکه صومعه تاتو محل عبادت مسیحیان باشد به عنوان یک معبد بت پرستی از آن استفاده می شد. در قرن نهم با کمک‌های مالی شاهزاده فیلیپ سیونیک، کلیسای جدیدی در نزدیکی کلیسای قدیمی تر ساخته شد. با گذر زمان و افزایش اهمیت اقتصادی و سیاسی این کلیسا، ساختمان قدیمی دیگر احتیاجات را برآورده نمی کرد، بنابراین هوانس (جان) با جلب حمایت‌های مالی شاهزاده آشوت توانست کلیسای جدیدی را بنا کند. در طی سال ها بر اثر هجوم نیروهای نظامی کلیسا و ساختمان های اطراف آن تخریب گردید ولی در فاصله زمانی کوتاهی مجدد مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.

این صومعه بار ها و بارها از طرف سلجوقیان، مغول ها تیمور لنگ ، تیموریان، آقا محمدخان قاجار مورد حمله و تجاوز قرار گرفت. بعد از یک زلزله شدید در سال ۱۹۲۱، گنبد کلیسا سنت پل و پیتر و برج ساعت تخریب شدند. اخیرا این کلیسا بازسازی شد اما برج ساعت همچنان در همان وضعیت به سر می‌برد. 

صومعه تاتو از سه بخش با نام‌های سنت پل و پیتر، سنت گریگوری روشن‌گر و سنت مری تشکیل شده است، و بخش‌هایی مانند کتابخانه، سالن غذاخوری، برج ناقوس کلیسا، حجره های راهبان، مقبره و ساختمان‌های اداری در صومعه تاتو دیده می‌شود.

قدیمی ترین بخش به جا مانده از صومعه تاتو ساختمان کلیسای سنت پل و پیتر است، که با نام کلیسای حواریون نیز خوانده می شود. ساختمان کلیسا از یک گنبد مرکزی، دو ستون و قربانگاه تشکیل شده است. دیوار های داخلی و خارجی از سنگ های برش خورده تزیین شده است. و جالب تر از همه اینکه مقبره گریگور تاتواتسی، آخرین سنت مقدس کلیسای حواریون ارمنی نیز در این کلیسا واقع شده است. 

گاوازان یا ستون جنبان صومعهٔ تاتو ارمنستان

گاوازان یک ستون ۸ متری با یک صلیب خاچکاریست که وقف ترینیتی مقدس شده است. این ستون متعلق به قرن ۱۰ میلادی است و در جنوب کلیسا قرار دارد. صلیب روی ستون زودتر از قرن ۱۸ به آن اضافه نشده، اما گمان می‌رود که بر اساس صلیبی مشابه و اولیه ساخته شده است. هدف اصلی ساخت این ستون ، آگاه شدن از وقوع زلزله بوده و پس از وقوع زلزله و حرکتش ، آن را به حال اول بر می‌گرداندند.  

راه های دسترسی به کلیسای تاتو ارمنستان

برای رسیدن به کلیسا می توانید از خیابان تیگران متس ایروان بروید و در پشت ایستگاه گام/راسیا با مینی بوس به شهر گوریس این مینی بوس ها حدود 4 تا 5 ساعت در مسیر هستند و حدود هزینه ای که از شما طلب می کنند در حدود 5000 درام خواهد بود.

از دیگر وسیله ای حمل و نقل به روستای سیونیک می توان از اتوبوس نام برد که هزنیه ای حدود 500 درام را برای شما دارد. راحترین وسیله و البته پر هزینه ترین وسیله برای رسیدن به صومعه تاتو تاکسی است هزینه ای در حدود 30000 درام برای شما دارد. اگر برای رسیدن به صومعه تاتو از ایران در حال حرکت هستید، فاصله زمینی از مرز مشترک بین ایران و ارمنستان حدود سه ساعت است.