
صومعه نوراوانک ارمنستان
شرح
صومعه نوراوانک ارمنستان، صومعه ای بر لبه گردنه ای مارپیچ نوراوانک در زبان ارمنی به معنی “صومعه جدید” است. با این حال، امروزه با توجه به این که بیش از هفت قرن از ساخت این صومعه می گذرد این نام دیگر خیلی مصداق ندارد. صومعه نوراوانک در قرن ۱۳ میلادی بر لبه گردنه مارپیچ باریک رودخانه آماگو در نزدیکی شهر یغگنادزور ساخته شده است. این گردنه به خاطر سنگ های قرمز شیب دار که پشت سر صومعه سر به فلک کشیده اند مشهور است.
نوراوانک (به ارمنی: Նորավանք، روشن «صومعه جدید») یک صومعه ارمنی متعلق به قرن سیزدهم است که در ۱۲۲ کیلومتری ایروان در تنگه باریکی که توسط رودخانه آماگو ساخته شده است، در نزدیکی شهر یغگنادزور در ارمنستان واقع شده است. این تنگه بهخاطر صخرههای بلند، صاف و قرمز آجریاش که درست روبهروی صومعه قرار دارد، شناخته میشود. این صومعه بیشتر به خاطر کلیسای دوطبقه Surb Astvatsatsin (مادر خدا) شناخته شده است، که دسترسی به طبقه دوم را از طریق یک راه پله سنگی باریک که از نمای ساختمان بیرون زده است، می دهد.
این صومعه را گاهی نوراوانک در آماغو می نامند و آماغو نام روستایی کوچک و متروکه امروزی در بالای دره است تا آن را از بگنو-نوراوانک در نزدیکی گوریس متمایز کند. در قرون سیزدهم تا چهاردهم، این صومعه محل سکونت اسقفان سیونیک و در نتیجه، مرکز مذهبی و فرهنگی اصلی ارمنستان شد که ارتباط نزدیکی با بسیاری از مراکز آموزشی محلی، به ویژه با دانشگاه و کتابخانه معروف گلادزور داشت.
تاریخچه ی صومعه نوراوانک ارمنستان
این صومعه گاهی به منظور تشخیص آن از صومعه نوراوانک که در شهر گوریس قرار دارد، به نام آمگو نوراوانک نیز خوانده می شود. آماگو نام یک محل استقرار دور افتاده است که قبلا از آن برای دفاع کردن از تنگه استفاده می شده است. در زمان شاهزاده های اوربلین، صومعه تبدیل به مرکز بزرگ مذهبی شد و در قرن های ۱۳ تا ۱۴، محل اقامت اسقف های سیونیک گردید. در نتیجه، این مرکز بزرگ مذهبی و بعدها فرهنگی ارمنستان با بسیاری از موسسات آموزشی، در درجه اول با دانشگاه و کتابخانه گلدزور ارتباط تنگاتنگی داشت. بر طبق یک افسانه، صلیب آغشته به خون مسیح در اینجا مخفی شده است.
کلیسای سنت کاراپت ارمنستان
قدیمی ترین سازه صومعه، ویرانه کلیسای سنت کاراپت است که در قرون ۹ تا ۱۰ ساخته شده است. در ۱۲۱۶-۱۲۲۳، معبد اصلی صومعه ساخته شد و نام آن را سورب کارات نهادند. معبد به خاطر تزئینات پر آذین بسیار کامل متمایز است. درون معبد تاقچه های عمیق با تزئینات فوق العاده وجود دارد.
سایر قسمت ها صومعه نوراوانک ارمنستان
در ۱۲۷۵، کلیسای میانه رو قائم الزاویه Surb Grigor، که آرامگاه شاهزاده Smbat Orbelyana هم بود، به سمت شمال معبد اصلی اضافه شد. دیوارهای آن از هر دو طرف محراب با خاچکار و تصاویر کبوتر تزئین شده اند. شکوهمندترین ساختمان این صومعه کلیسای سنت آستواتساتسین دو طبقه است که در سال ۱۳۳۹ توسط شاهزاده برتل اوربلین ساخته شده است. این ساختمان یک بنای تاریخی و اثر تاریخی معماری است. ساختمان مستطیلی معبد بر روی پایه های قوی ساخته شده است که آن را با شکوه و شگفت انگیز می سازند.
نمای اصلی صومعه نوراوانک
نمای اصلی معبد صلیب است و با صلیب حکاکی شده تزئین شده است. در مرکز معبد، گنبد زیبا با ستون های قوسی و برجهایی با لبه های برآمده مدل دار تزیین شده است. طبقه نیمه زیرزمین کلیسا آرامگاه خانواده اربلیان است. در بالای آرامگاه کلیسای صلیبی شکل وجود دارد. تزیینات کلیسا در قسمت پایین ساختمان محتاطانه تر و در قسمت بالای آن ظریف تر و مووزون تر است.
نمای غربی ساختمان نوراوانک
نمای غربی صومعه نوراوانک ارمنستان به صورت خاص تزئین شده است. دو راه پله به طبقه دوم منتهی می شود. راه پله ها از سمت چپ و راست ورودی آرامگاه شروع می شوند. در بالای طبقه هم کف مجسمه برنجی حضرت مریم با مسیح و فرشته ها وجود دارد؛ و در بالای ورودی بالایی نیز تصویر مسیح و تندیس حواریون پیتر و پل وجود دارد.
در قرن هفدهم و هجدهم، صومعه با حصار از سازه های مجاور جدا شده بود. پشت حصار از طرف شرقی، خرابه های یک کلیسا و یک چاککار یادآور هتل ساخته شده در اواسط قرن ۱۳ وجود دارد. مجموعه نوراوانک به لطف معماری قرون وسطی باشکوه است و چشم انداز زیبای آن بسیار چشمگیر است و سال ۲۰۰۲، این معبد در فهرست سایت های میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.