آشنایی با باغ موزه گیاه شناسی تهران

باغ موزه گیاه شناسی تهران | Tehran National Garden

باغ موزه گیاه شناسی در سال 1347 افتتاح شد و در تهران – باغ ملی ایران در اتوبان تهران کرج، خروجی پیکان شهر (مترو ایران خودرو) 20 متری دوم، شهید گودرزی ، بلوار گیاه شناسی واقع شده است.

عملیات اجرایی باغ موزه گیاه شناسی تهران در سال ۱۳۴۷ با واگذاری قطعه زمینی از مراتع ملی شده در اراضی چیتگر واقع در کنار اتوبان تهران- کرج آغاز گردیده و مراحل نهائی خود را طی می کند. مساحت باغ حدود ۱۴۵ هکتار می‌باشد. ارتفاع آن از سطح دریا ۱۳۲۰ متر بوده و دارای آب و هوای نیمه خشک و میزان بارندگی متوسط سالیانه حدود ۲۴۰ میلیمتر است. حداکثر دمای هوا در ماه های تیر و مرداد به ۴۳-۴۲ درجه سانتیگراد و حداقل دمای هوا در زمستان به پائین تر از ۱۰ درجه سانتیگراد می رسد. طرح جامع باغ به نحوی پیش بینی گردیده است که نشان دهنده الگویی از باغهای ایران باشد. به این منظور یک میدان در مرکز باغ پیش بینی شده که چهار بلوار در چهار جهت آن می‌پیوندد.

گیاهان مختلف باغ گیاه شناسی

باغ گیاه شناسی ملی ایران شامل ۳۰۰۰ گونه از انواع گیاهان درختچه‌ای، بوته‌ای و درختی است. این موزه زنده از رویشگاه‌های گوناگون ایران نظیر کوهستانی البرز و زاگرس، جنگلی خزری و بیابان ها و همچنین رویشگاه های مهم جهان نظیر اروپا، آمریکا، آسیا (هیمالیا، چین و ژاپن) تشکیل شده است. علاوه بر آن در این باغ قطعات تخصصی نظیر گیاهان دارویی و صنعتی، آربراتوم، گیاهان پیاز دار ایران و باغ میوه ایرانی و همچنین قطعات آموزشی ـ نمایشی شامل باغ های سنگی و صخره‌ای، باغ های نمایشی، آبشار ها و دریاچه‌ها وجود دارد.

همچنین باغ موزه گیاه شناسی تهران به عنوان ذخیره ژنتیکی گیاهان در معرض خطر انقراض مورد استفاده قرار می گیرد. با بهره گیری از روش های مختلف علمی، امکان شناخت گونه‌های گیاهی کشور فراهم گشته و محدوده پراکنش آنها تعیین می‌گردد. تحقیق در زمینه روش های تکثیر و پرورش گونه‌های با ارزش از نظر حفاظتی و اقتصادی از موضوعات دیگری است که در باغ های گیاهشناسی به آن پرداخته می شود.

اهداف ایجاد باغ موزه گیاه شناسی تهران

علاوه بر اهداف تحقیقاتی و علمی که دارد هدف از احداث باغ گیاه شناسی، ایجاد مجموعه ای از گیاهان بومی و غیر بومی در فضای باز یا در گلخانه ها است. باغ گیاه شناسی نقش مهمی در زمینه تحقیقات علوم گیاهی و باغبانی، آموزش عمومی و آشنا ساختن مردم با اهمیت و تنوع گیاهان و لزوم حفاظت از آنها را بر عهده دارد.

قطعات عمده در باغ گیاه شناسی ایران به شرح زیر است :

• رویشگاه های مهم کشور نظیر جنگل های خزری ، زاگرس، البرز و بیابان های کشور.
• رویشگاه های مهم جهان نظیر اروپا، آمریکا، آسیا (هیمالیا و چین و ژاپن).
• قطعات تخصصی نظیر سیستماتیک (رده بندی گیاهی) گیاهان دارویی و صنعتی، آربراتوم، گیاهان پیاز دار ایران و باغ میوه ایرانی.
• قطعات آموزشی ـ نمایشی شامل باغ های سنگی و صخره‌ای، باغ های نمایشی،
• آبشار ها و دریاچه‌ها.
• گلخانه های مناطق گرمسیری، مناطق معتدل و سردسیر.

نقش باغ گیاه شناسی در زمینه های مختلف تحقیقاتی

باغ موزه گیاه شناسی تهران مکانی است که در آن مجموعه ای از گیاهان بومی و غیر بومی در فضای باز و در گلخانه ها کشت می شوند و نقش مهمی در زمینه های مختلف تحقیقاتی از جمله علوم گیاهی و باغبانی ، آموزش عمومی و آشنا ساختن مردم به اهمیت گیاهان و لزوم حفاظت از آنها بر عهده دارند. به علاوه باغ گیاه شناسی به عنوان ذخیره ژنتیکی گیاهان در معرض خطر انقراض مورد استفاده قرار می گیرد. در باغ های گیاه شناسی امکانات لازم برای مطالعه و تحقیق درباره تنوع زیستی وحفاظت از آنها فراهم می‌باشد. با بهره گیری از روش های مختلف علمی، امکان شناخت گونه‌های گیاهی کشور فراهم گشته و محدوده پراکنش آنها تعیین می‌گردد. تحقیق در زمینه روش های تکثیر و پرورش گونه‌های با ارزش از نظر حفاظتی و اقتصادی از موضوعات دیگری است که در باغ های گیاهشناسی به آن پرداخته می شود.

دانش پژوهان اگر به انجام پروژه های تنوع زیستی، بررسی رابطه میان میزان اکسیژن تولید شده توسط گیاهان با میزان نور رسیده به آن، بررسی و مقایسه تاثیر آب شیرین و آب شور دریا بر رشد چمن، بررسی وجود کلروفیل در برگ های زرد شده، جنگل‏ها و خواص آن، آشنایی با ویژگی‏های منحصر به فرد آب، آلودگی هوا و آلودگی آب علاقمندید و یا اگر از طبیعت، محیط زیست و تنوع گیاهی لذت می برید، از باغ موزه گیاه شناسی ایران بازدید نمایید.

نکات جذاب در هنگام بازدید از پارک

نکته جالب توجهی که بازدید از باغ موزه گیاه شناسی تهران برای مردم عادی را جذاب می‌کند بازسازی مناطقی چون چین، ژاپن، رشته کوه های البرز، زاگرس و… هم راه با گیاهان اصلی آن است. به همین دلیل در قسمت‌های مختلف باغ که قدم می‌زنید هر گوشه‌اش شما را به جایی و اقلیمی و گونه گیاهی خاصی می‌برد که در دو دسته نباتات خشک و گیاهان زنده طبقه‌بندی شده‌اند.