دشت مغان اردبیل

دشت مغان اردبیل از پنج شهر بیله سوار، پارس‌آباد، جعفرآباد، گرمی و اصلاندوز تشکیل شده‌است. طبق منابع یک سوم این دشت در ایران قرار دارد و مابقی در جمهوری آذربایجان است. از سال ۱۳۵۳ تا سال ۱۳۷۲ مرکزیت،شهر گرمی بود و دوران اوج مغان نیز در همین بازه زمانی بود که پس از جدا شدن از مشگین شهر توانست کم‌کم بر امکانات خود بیفزاید. بعد از آن مغان به سه شهر بیله سوار، گرمی و پارس‌آباد تقسیم شد.

هم اکنون کشت و صنعت‌های شهرستان پارس‌آباد مغان زبانزد عام و خاص است. در میان این سه شهر بیله سوار کهن‌ترین شهر می‌باشد. اما طبق تحقیقات باستان شناسان تاریخ شهر گرمی مربوط به هزاران سال پیش است و وجود اشیای تاریخی بسیار که اکنون در موزه‌های شهرهایی همچون تبریز و اردبیل و … موجود می‌باشند گواهی بر این مدعاست که این شهر دارای پیشینه بسیار بالایی است.

همچنین آب و هوای مناسب این شهرستان نیز نه تنها در استان بلکه در منطقه آذربایجان نمونه است. خاک هر سه شهر مغان بسیار ارزشمند است و طبق اظهار نظر کارشناسان کشاورزی محصول دهی خاک این شهرها از دیگر مناطق بیشتر است. همچنین پارس‌آباد نیز زمین‌های حاصلخیز و مناسبی برای کشت دارد و از این رو نام و آوازه کشت و صنعت و دامپروری مغان در همه جا پیچیده است.

موقعیت جغرافیایی دشت مغان اردبیل

موقعیت جغرافیایی منطقه مغان و شهرستان پارس‌آباد:در قسمت شمالی جلگه مغان قرار گرفته و با مساحت ۱۵۵۴ کیلومترمربع، شمالی‌ترین شهرستان استان می‌باشد؛ که از لحاظ موقعیت ریاضی بین ۳۹درجه و۲۰دقیقه تا ۳۹درجه و۴۲دقیقه عرض شمالی و۴۷درجه و۳۰دقیقه تا۴۸درجه و۱۰دقیقه طول شرقی از نصف النهارگرینویچ واقع شده و از سطح دریا بطور متوسط ۴۵ متر ارتفاع دارد. این شهرستان از شمال به رودخانه ارس و جمهوری آذربایجان، از غرب به شهرستان کلیبردر استان آذربایجان شرقی، ازشرق به جمهوری آذربایجان و از جنوب و جنوب غربی به شهرستان‌های بیله سوار و گرمی محدود می‌گردد.

شهرپارس آباد در۳۹درجه و۳۹دقیقه عرض شمالی و۴۷درجه و۵۴ دقیقه طول شرقی از نصف النهارگرینویچ قراردارد. فاصله این شهرازمرکز استان اردبیل، ۲۲۰کیلومتر بوده و دارای ۳بخش می‌باشد. در تالاب های دشت مغان انواع پرندگان کوچنده آبزی مثلقوی فریادکش، قوی کوچک،قوی گنگ، پلیکان خاکستری، اردک چشم طلایی، اردک تاجدار، مرکوس سفید، غاز خاکستری و بالکان کوچک قابل مشاهده است.

تپه نادر اصلاندوز، قلعه اولتان ،گورستان اصلاندوزمغان، گورستان کورلار کورعباسلوی مغان، برج قارلوجا، تپه خرمن،  پل تاریخی خمارلو – مغان، زیستگاه خروسلوی مغان، زیستگاه آقابابا ، زیستگاه حسن دره سی،  دریاچه سد شهرک مغان، سواحل زیبای آراز چایی (رود ارس)، جنگل های مغان از آثار تاریخی و جاذبه های طبیعی  این منطقه هستند.