معرفی کوه دنا

کوه دنا

کوه دنا ، بلندترین کوه و بزرگترین چین خوردگی رشته کوه بزرگ زاگرس محسوب شده و دارای خط الراسی به طول تقریبا 90 کیلومتر است و بین سه استان کهگیلویه و بویراحمد، اصفهان و فارس واقع شده است.این رشته کوه زیبا دارای 49 قله بالای 4000 متر میباشد. دنا با بزرگترین مجموعه قله های 4000 متر در ایران همچون گوهری بی همتا در میان رشته کوههای ایران می درخشد. در مورد دنا يه اشتباه عاميانه وجود داره، دنا يه قله نيست بلکه يه رشته کوه است.

کوه دنا از شمال غربی تا جنوب شرقی کشیده شده است که به سه رشته اصلی و یک رشته فرعی عمودی توسط سه گردنه، بیژن، مورگل غربی و پوتک تقسیم میگردد.

رشته مرکزی کوه دنا

از گردنه بیژن به ارتفاع 3200 متر تا گردنه مورگل غربی به ارتفاع 4100 متر ادامه دارد و دارای 18 قله بالای4000 متر است، بلندترین قله رشته دنا و همچنین رشته بزرگ زاگرس قله قاش مستان یا بیژن 3 است. قلل دیگر این رشته از گردنه بیژن به ترتیب عبارتند از: بَرد آتش، سی چان 1 ، 2 و 3 ، حوض دال، کرَ سُمی شرقی، کَر سُمی غربی، تنگه  راه (حرا)، بیژن 1 (ماش)، کپیری، بیژن 2 (برج آسمانی)، قِزِل قُله، هِرم، کیخسرو، بن رو، بیژن 3 (قاش مستان) ، قبله، مورگل، مورگل غربی (پازنک) ، مورگل شمالی

در جناح مركزي دنا ، قله مورگل نيز از محور روستاي كرمي در كنار جاده ياسوج ، ميمند مي‌توان در مسير رودخانه كره تا نومون اول رسيد و از مسير تنگ زولدون از ديواره زير قله صعود كرد و ابتداء به قله کل گردل رسيد و سپس به سمت شرق و از روي خط الرأس‌ اصلي حركت نمود و به قله مورگل (دومين قله دنا) به ارتفاع 4425 متر رسيد. از ديگر قله‌هايي كه در جبهة مركزي قرار دارند و از جنوب و از مبدأ سي‌سخت مي‌توان به آنها صعود كرد سي‌چاني و برد آتش هستند كه از دو مسير گردنه بيژن و دره‌سي چاني قابل دسترسي اند كه در مدت يك روز مي توان به آنها صعود كرد.

بلندترین قله دنا

بهترین و نزدیکترین راه صعود این بلندترین قله ، که پس از حوض دال بیشترین آمار نفرات صعودکننده را داراست، روستای خفر از جبهه شمالی میباشد.

وجه تسمیه نام بیژن 3 ، افسانه معروف شاهنامه فردوسی است و معنی نام قاش مستان برگرفته از فرهنگ غنی عشایر ترک می باشد. بسیار جالب است که با توجه به وجود شکاف و قاش انتهای قله نامگذاری شده است (قاش یا قاچ به معنی شکاف و چاک است) و گویند که بز و کل های منطقه در فصل جفتگیری و مست شدن به این شکاف می آیند و به همین روی این قله قاش مستان نام گرفته است.

سابقه اولین صعود این قله به سال 1333 توسط پیشکسوت کوهنوردی ایران آقای جلیل کتیبه ای برمیگردد، که شرح آن در مجله کوه آمده است.

غار و چشمه و رودخانه هاي رشته كوه دنا

كوه دنا سه غار دنگزلو، نول، غار يخ و چشمه‌هاي زيادي دارد كه از جمله‌ي آن‌ها به چشمه‌ي ميشي، شرنيك و اسپيد به‌عنوان مهم‌ترين چشمه‌هاي آن مي‌توان اشاره كرد. از میان رودخانه‌هایی که از این قله سرچشمه می‌گیرند می‌توان از ریگان، ماربر، میریان، کوه گل، سریس، تیزاب و دزکرد نام برد.

حيات وحش رشته كوه دنا

حیات وحش این منطقه نیز در گذشته غنی بوده و تنوع وحوش در كلیه‌ ی مناطق دنا كاملا مشهود بوده است.

خرس های قهوه ای بزرگ ، كبك دری ، عقاب ، كركس ، هما ، پلنگ ، گرگ ، گربه وحشی به ویژه گونه سیاه گوش ، سمور ، راسو ، سنجاب ایرانی ، شاهین ، بحری ، كبك ، ، سنگ چشم ، كمركوهی، چكاوك ( انواع كیسه دهان ) ، بز و پازن از گونه‌های مختلف جانوران دنا هستند. كل ، قوچ و میش نیز در منطقه حفاظت شده دنا در حال ازدیاد نسل هستند.

از جمله‌ ی درختان جنگلی این منطقه:

بلوط، ارزن، بادام وحشی، گلابی وحشی، بید و پوشش علفی و بوته‌ ای شامل گون، علف پشمکی، جو وحشی، پیاز كوهی و ریحان كوهی.كوه های بلند زیباترین، تماشایی ترین و باهیبت‌ ترین تجلی دستگاه آفرینش به‌شمار میروند؛ کوه دنا و شهرستان دنا به‌دلیل ارزش های متعدد، كوهستانی بودن و وجود عشایر زیاد در دامنه های آن، اهمیت ویژه‌ ای برای مردم استان و كشور دارد. «سی سخت» در دامنه های دنا در 36 كیلومتری مركز استان مانند نگینی سبز بر دامنه‌ ی این رشته كوه است كه آب و هوای بسیار مطبوع و معتدل كوهستانی دارد و در میان كوه های سر به فلك كشیده، چشمه‌ها، آبشارها، باغ های انگور و گردو و سیب دارد.

منطقه حفاظت شده دنا یکی از غنی ترین منابع گیاهان داروئی و غیر داروئی کشور است و منطقه کهگیلویه و دامنه های زیبای کوه دنا سرشار از جاذبه های طبیعی است. هم‌چنین انگور، سیب، گردو و عسل از سوغاتی های اصلی این شهرستان به‌شمار می آیند.