خانه طباطبایی‌ها کاشان

خانه طباطبایی‌ها کاشان

کاشان از شهرهای استان اصفهان از قدیم به فرهنگ، هنر و دين شناخته می شده است. مردماني دين پرور و فرهنگ دوست كه بناها و هنرهای خويش را براي تمام جهانيان به يادگار گذاشته اند. نمايه هايي از صلابت و سلامت روح را می توان در تمامي آثار بجاي مانده از مردمان قديم كاشان يافت. خانه طباطبایی‌ها ، باغ فین كاشان، بازار كاشان و مساجد آن اركاني جدا نشدنی از معماری متعالی شهر و منطقه فرهنگی كاشان است. از ميان آثار مرتبط با معماری قديم این شهر آنچه تمامی گردشگران را به سوی خويش می كشاند خانه های آن است. در این مقاله قصد داریم تا شما را با یکی از همین خانه ها آشنا کنیم با ایلیا گشت همراه باشید.

خانه طباطبایی‌ها کاشان یکی از خانه های ارزشمند ایران و جاذبه های دیدنی می باشد که عناصر معماری ایرانی را به نمایش گذاشته است. آنچه که در خانه های تاریخی ایران به چشم می آید، حکایت از شناخت عناصر معماری و هنر به کارگیری و ترکیب آنها دارد. گویی معماران قدیم با دانشی تجربی هر آنچه که در دیار خود می یافتند را برای خلق یک اثر ماندگار به کار می گرفتند.

 خانه طباطبایی‌ها شاهکار معماری کاشان است.یکی از زیباترین و دیدنی ترین بناهای تاریخی کاشان همین خانه است که در محله سلطان امیر احمد در بافت قدیم کاشان واقع شده است.  این خانه که شاهکار هنر معماری قدیم به شمار می رود در نیمه دوم سده 13 هجری به وسیله مرحوم سیدجعفر طباطبایی از بازرگانان فرش نطنز، مقیم کاشان آن زمان (سال ۱۲۵۰هجری قمری) ساخته شده است. معمار سازندهٔ آن استاد علی مریم کاشانی، معمار معروف قرن نوزده ایران است.

قسمت های مختلف خانه

خانه طباطبایی‌ها با شیوه معماری حجاب دار، گودال باغچه، متقارن و درون گرا دارای 3 بخش اندرونی، بیرونی و بخشی مخصوص خدمه و همچنین 40 اتاق و 4 حیاط، سرداب و 3 بادگیر می باشد. این خانه دارای دو بخش مجزا و در اصل دو خانه مستقل است که به طرز ظریفی به هم مرتبط شده اند. بخش بزرگتر دارای حیاط مربع مستطیلی است که در چهارگوشه خود پخی های کوچکی دارد.

این خانه مشتمل بر چهار صحن و حیاط می باشد که حیاط مرکزی متعلق به قسمت بیرونی و دو حیاط متعلق به اندرونی و یک حیاط متعلق به خدمه بوده است. قسمت اندرونی: شامل اتاق پنج دری ساده در مرکز و دو حیاط در دو طرف آن و دارای سرداب هایی که بادگیر ها هوارا در آن جریان می دهند که این قسمت محل سکونت خانواده مرحوم طباطبایی بوده است .حیاط ضلع شمال غربی بزرگتر و تعداد اتاق های آن بیشتر می باشد و دارای سرسرای پذیرایی مجزایی است.

در زیر قسمت اندرونی مخصوصاً اتاق مرکزی ، سرداب بزرگی قرار دارد که دارای مشخصات منحصر به فرد خود است و به علل مختلف از جمله : وجود بادگیر ، سقف ضربی ، نوع مصالح به کار رفته در بدنه ، دو جداره بودن بدنه ،وجود حوضی که قبلاً در مرکز سرداب بوده، اختلاف ارتفاع با سطح کوچه حدود ۸ تا ۱۰ متر ، نسیم خنکی که از سطح حوض حیاط مرکزی وارد زیر زمین می شود ؛ همه این عوامل باعث شده تا به خصوص در فصل تابستان ۱۵ تا ۲۰ درجه اختلاف دما بین زیرزمین و بیرون آن مشاهده شود. این خانه تاریخی معروف به عروس خانه های ایران با شماره 1504 به ثبت آثار ملی رسیده است.