
خانه حسن پور اراک
شرح
خانه تاریخی حسن پور اراک
اراک یکی از پهناورترین شهرهای کشور ایران ، بزرگ ترین شهر استان مرکزی و مرکز آن است. به علت دارا بودن صنایع مادر اراک را پایتخت صنعتی ایران می نامند. این شهر با بیش از 500 هزار نفر جمعیت چهاردهمین شهر پرجمعیت ایران است. شهر اراک نسبت به سایر شهرهای کشورمان شهری جوان محسوب می شود چرا که تاریخ تاسیس آن به دوران قاجار برمی گردد و تنها کمی بیش از دو قرن قدمت دارد. علی رغم قدمت کوتاه این شهر دارای آثار فرهنگی و تاریخی مانند خانه حسن پور اراک و همچنین طبیعت زیبایی است که آن را به محلی مناسب برای گردشگردی تبدیل می کند.
جاذبه های تاریخی خانه حسن پور
بازدید جاهای دیدنی اراک، مرکز استان مرکزی که با وجود دیدنیهای تاریخی و طبیعی اراک، سوغات و صنایع دستی جالب و مطلوب، آبوهوای کوهستانی با تابستانهای معتدل در کنار میهماننوازی و فرهنگ غنی ساکنین این منطقه از ایران ، میتواند گزینهی مناسبی برای سفر و بازدید در نظر گرفته شود. خانه حسنپور اراک، موزهای از صنایع دستی و هنرهای سنتی است که فرصتی مناسب برای آشنایی با مشاغل گذشته و افتخار به هویت ایرانی است.
خانه حسن پور از خانههای تاریخی اراک با صد سال قدمت است که در دوره احمد شاه قاجار بنا شده است. تحقیقات صورت گرفته حاکی از آن است که ساخت بنا در زمان یکی از تاجران و بازرگانان فرش در سلطان آباد (اراک امروزی) که حاج علی مشیری نام دارد، صورت گرفته است. این خانه تاریخی در ابتدا مکانی به عنوان شرکت فرش و بعدها به عنوان مدرسهای که مدرسه مجیدی نام داشت، به تعلیم و تربیت پرداخته و نام آخرین مالک خانه مرحوم جواد حسنپور نام دارد که بهعنوان خانه مسکونی مورد استفاده قرار داده است.
طراحی و معماری خانه حسن پور
این بنا دو طبقه بوده و در زمینی به مساحت 600 مترمربع ساخته شده است. طبقه همکف برای اتاقهای زمستاننشین، مطبخ، انبار آذوقه و ورودی اصلی بنا و طبقه اول برای اتاقهای شاهنشین و تابستاننشین در نظر گرفته شده است. مانند ساختمانهای اولیه مسکونی شهر سلطان آباد (اراک فعلی) بنایی درونگرا است که شامل یک حیاط مرکزی بوده و در سه جهت شرق، غرب و شمال اتاقهایی دارد که رو به حیاط میشود. خشت سازه اصلی ساختمان را تشکیل داده است. خانه به وسیله آجر نماکاری شده است و بیشتر تزئینات بنا را کاشا کاری و آجرکاری تشکیل میدهد. این خانه از سه طرف غرب، شرق و شمال شامل بخش شبستان و اعیاننشین میشود. اطاقهای مسکونی، آشپزخانه، انبار، دستشویی و نانواخانه در سمت شبستانها قرار دارد.
مکان هایی مختص ذخیره انواع مواد غذایی در آشپزخانه و انبار به کار رفته است. سر تا سر بخش اعیاننشین به وسیله درها و گذرگاهها به همدیگر مرتبط میشوند. حدود 1٫5 متر کف حیاط پایینتر از کف خیابان بوده و نور مورد نیاز اتاقها از حیاط تامین میشود. سنگ آهک، آجر، خشت، گل و چوب مصالح این خانه را تشکیل میدهد. همه نمای بیرونی ساختمان با آجر، کاشی و شکلهای اسلیمی آجری آراسته شده است. این اثر ارزشمند در تاریخ 16/1/1377 به شماره 1985 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است .