آشنایی با آرامگاه باباطاهر عریان همدان

آرامگاه باباطاهر عریان همدان | Hamedan Baba Taher Mausoleum

آرامگاه بابا طاهر عریان مربوط به دوره معاصر است و برفراز تپه ای در شمال غربی شهر همدان در میدان باباطاهر واقع شده است.باباطاهر كه حدوداً در اواخر قرن چهارم و اوایل قرن پنجم می زیسته، از شعرا و عرفای بزرگ روزگار خویش است.

برج آرامگاه باباطاهر بر قاعده‌ای هشت ضلعی واقع شده كه ارتفاع آن از سطح فوقانی تپه ‪ ۲۰/۳۵‬متر و از كف خیابان ‪ ۲۵/۳۰‬متر می‌باشد.ستون های هشت گانه برج، قطعه سنگ مزار، كف و پله‌های آرامگاه از سنگ گرانیت حجاری شده است.

نما و فرش بنای آرامگاه باباطاهر همدان از سنگ است و در داخل آن كتیبه‌ هایی از كاشی وجود دارد.
در محوطه داخلی این ارامگاه ۲۴ دو بیتی بر روی ۲۴ قطعه سنگ زیبا حک شده و در قسمت پایین اطراف محوطه داخلی مزار نصب شده است.

بابا طاهر عریان

بابا لقبی بوده که به پیروان وارسته می‌ داده‌اند و عریان به دلیل بریدن وی از تعلقات دنیوی بوده است.
او یكی از مشهورترین دو بیتی سرایان ایرانی است كه گذشت زمان نتوانسته دو بیتی های شور انگیزش را كه با لهجه لری سروده شده است، از یادها بزداید. از بابا طاهر علاوه بر دوبیتی ها، آثار ادبی دیگری نیز به جا مانده است كه از آن جمله می توان به دو قطعه، چند غزل، مجموعه كلمات قصار عربی و كتابی به نام “سرانجام” اشاره نمود.

وی معاصر طغرل بیک سلجوقی بوده است. بابا طاهر در سال ۴۴۷ هجری با طغرل سلجوقی دیدار کرده و مورد احترام او نیز قرار گرفته‌است. در یکی از دوبیتی های مشهورش سال تولدش را به حروف ابجد گنجانیده که پس از محاسبه توسط میرزا مهدی خان کوکب به سال ۳۲۶ هجری رسیده‌است. او پس از ۸۵ سال زندگی وفات یافته‌است.
بنای مقبره بابا طاهر در گذشته چندین بار بازسازی شده‌است.

مقبره وی در قرن ششم هجری برجی آجری و هشت ضلعی بوده‌است. در دوران حکومت رضاشاه پهلوی نیز بنای آجری دیگری به جای آن ساخته شده بود. درجریان این بازسازی لوح کاشی فیروزه‌ای رنگی مربوط به سده هفتم هجری بدست آمد که دارای کتیبه‌ای به خط کوفی برجسته و آیاتی از قرآن است و هم اکنون در موزه ایران باستان نگهداری می‌شود.

بنای جدید مقبره

احداث بنای جدید در سال ۱۳۴۴ خورشیدی با همت انجمن آثار ملی و شهرداری وقت همدان و توسط مهندس محسن فروغی انجام شده‌است. در اطراف بنای جدید فضای سبز وسیعی احداث شده است.
این بنای تاریخی طی شمار ۱۷۸۰ در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۷۶ به ثبت آثار تاریخی و ملی ایران رسیده‌است