موزه میراث روستایی گیلان

موزه میراث روستایی گیلان | Village Herritage Museum Of Guilan

موزه میراث روستایی گیلان در پارک جنگلی سراوان و در ١٨ کیلومتری جاده‌ی رشت-تهران قرار دارد. بازدید از این موزه فزصت مناسبی برای گردشگران است تا با فضای روستایی خطه‌ی گیلان خو بگیرند و در مورد زندگی و رسوم مردم اطلاعاتی کسب کنند. موزه میراث روستایی گیلان در زمینی به مساحت حدود ٢٦٣ هکتار، در پارک جنگلی سراوان، واقع در کیلومتر ١٨ جاده‌ی رشت– تهران قرار دارد.

تاسیس موزه میراث روستایی گیلان

فکر تاسیس این موزه برای نخستین بار پس از زمین لرزه‌ی خرداد ١٣٦٩ گیلان- زنجان، که روند تخریب بناهای سنتی را شدت بخشید، توسط دکتر محمود طالقانی شکل گرفت. اما فاز مطالعات مقدماتی آن، از اوایل سال ١٣٨١ آغاز شد. ابتدا، مطالعات گسترده جهت مکان‌یابی مناسب برای اجرای پروژه انجام شد. پس از بررسی‌های فراوان، پارک جنگلی سراوان، به علت دارا بودن توپوگرافی مناسب و مشابه گیلان، دسترسی آسان و وجود تاسیسات زیربنایی مناسب به عنوان محل اجرای پروژه انتخاب شد. این موزه نمونه‌ای کوچک اما واقعی، از نحوه‌ی زندگی و فرهنگ سنتی روستاهای گیلان است. بخش معماری این موزه، مجموعه‌ای است که قدمت بناهای آن به طور متوسط به ١٥٠ سال می‌رسد. 

موزه میراث روستایی گیلان

هدف موزه میراث روستایی گیلان، تنها انتقال بناهای روستایی نیست، بلکه حفظ فرهنگ بومی، فن ساخت و دانش نانوشته‌ای است که در روستاهای گیلان وجود داشته است. در این مجموعه، علاوه بر معماری روستایی مناطق مختلف استان، سایر عناصر فرهنگی مربوط به ابزارهای زندگی و کار، خوراک، پوشاک و … هم به نمایش آمده است. سایت، محل‌های جداگانه برای رستوران‌ها، چای‌خانه‌ها، بازارها، مساجد، مزارع و باغ‌های چای، شالیزار، کارگاه‌های آموزش و تولید صنایع‌دستی، نظیر گمج‌سازی و سفالگری، مرواربافی، رشتی‌دوزی و … ، محوطه‌ی بازی‌ها و نمایش‌های بومي برای برگزاری کشتی‌گیله‌مردی، ورزاجنگ، لافندبازی و …، مراکز تحقیقات کشاورزی و دامپروری، پژوهشگاه معماری و مردم‌شناسی، پارک کودک، باغ‌های پرورش گیاهان دارویی و درختان بومی، اردوگاه تفریحی، معماری چوب ملل و دو مجموعه‌ی مهمان‌پذیر با الهام از معماری روستایی به ظرفیت ١٥٠ واحد ٣ تا ٥ نفره، در نظر گرفته شده است. 

اساس کار جهت انتقال بناها به این ترتیب بود که، ابتدا، گروهی از کارشناسان جهت شناسایی بناها به روستاها اعزام شدند، تا تمام گونه‌های معماری حوزه‌های یاد شده در موزه، دوباره‌چینی شوند. بناهای دارای ارزش برای انتقال به موزه‌شناسایی و مطالعه شدند. 

مطالعات مردم‌شناسی و معماری

این مطالعات شامل مردم‌شناسی و معماری بود. پس از تکمیل مطالعات، بنا برداشت معماری و پلاک‌گذاری شد تا دوباره‌سازی آن میسر شود. پس از واچینی و انتقال مصالح به موزه، به نام اهدا کننده یا فروشنده‌ی بنا در محل طراحی شده دوباره‌چینی شدند. مساحت مجموعه موزه‌ای، بالغ بر ٤٥ هکتار است، که در هسته‌ی مرکزی سایت، قرار گرفته است.