
غذاهای گرجی
شرح
غذاهای گرجی
غذاهای گرجی از دنیای مدیترانه، عرب، مغول، ایرانی، عثمانی و تا شمال هند تأثیر پذیرفتهاند. امروزه آشپزی غذاهای گرجی پلی بین ذائقهی خاورمیانه و مدیترانه محسوب میشود.
همه غذاهای گرجی با نان همراه هستند. نان جز اصلی غذاهای گرجی است. نان مخصوص گرجستان نانی است که در تنورهای پخت نان سنتی که تونز (toens) نام دارد، پخته میشود. این تنورها همانند نیمه بالای گلدانها از خاک رس ساخته شدهاند. در ته تنور آتش روشن میکنند و حرارت آن همه سطوح تنور را پوشش میدهد. خمیر نان را روی سطح تنور قرار میگیرد و بعد اندک مدتی به رنگ قهوهای در میآید و پف میکند. نان شوتا به راحتی از نان گرجستانی قابل تشخیص است زیرا که شکل مستطیلی و با انتهای تیز دارد.
خاچاپوری – غذاهای گرجی
خاچاپوری یا نان پنیر یکی دیگر از وعدههای غذایی گرجستان است. خاچاپوری انواع گوناگونی دارد که هر کدام مربوط به منطقه خاصی است. یکی از آنها ایمرول خاچاپوری است که به شکل دایره است و در داخل آن پنیر میریزند.
چنیر گرجی – غذاهای گرجی
سالگونی پنیر گرجستانی است. بافت اصلی آن شبیه پنیر موزارلا بوده و بصورت رشتهای است که میتوانید بخشهای مختلف آن را باز کنید. سالگونی همچنین میتواند به عنوان پیش غذا سفارش داده شود و همانند خاچاپوری یکی از اجزای اصلی غذاهای گرجستانی است.
سالاد سیب زمینی روسی (سالات الیوی)
سالات الیوی (سالاد الویه) اساسا وعده غذایی روسی است اما از آنجایی که گرجستان جزوی از اتحاد جماهیر شوروی بود، غذاهای روسی و گرجستانی ترکیب شدهاند. بعضی غذاهای روسی در منوهای غذایی گرجستان محبوب هستند. سالاد شامل مرغ و سیبزمینی است که با سس مایونز تزیین میشود.
چاکاپولی – غذاهای گرجی
چاکاپولی در مقایسه با خارچو یک خورش سبکتر و رقیقتر به نظر میرسد که عطر گیاهان بهاری، میوهجات و سس «تکمالی» (tkemali) را به همراه دارد. سس تکمالی یک چاشنی بینالمللی است که از آلوی جنگلی و گیاهان معطر فراهم میشود. اگرچه بسیاری معتقدند که چاکاپولی به قرمه سبزی ایرانی شباهت دارد اما میتوانید در آن طعمی ویژه از گرجستان احساس کنید.
بادریجیا نایگویت (رولت گردو و بادمجان)
یکی دیگر از پیشغذاهای محبوب گرجستانیها بادریجیا نایگویت است. بادمجان را به صورت برشهای نازک و دراز سرخ میکنند تا نرم و قهوهای شود. سپس پودر گردو، سرکه و ادویهجات را به آن اضافه میکنند و سپس به صورت رول در میآورند.
تولما (برگهای انگور پرشده)
تولما یکی از غذاهایی است که در بسیاری از کشورها از جمله ترکیه، ارمنستان و یونان سرو میشود و معمولا دولما نامیده میشود.
مخلوطی از گوشت و برنج است که در برگهای انگور یا کلم پیچیده میشود. که این برگ پیچها با سس آفتابگردان ماتسونی تزیین میشوند.
خینکالی – غذاهای گرجی
خینکالی پیراشکی پرطرفداری است که با مواد مختلفی پر میشود. در نواحی کوهستانی این غذای اشتهاآور را با گوشت بره درست میکنند که در آنجا به وفور یافت میشود. البته در مناطق دیگر از گوشت گاو خرد شده استفاده میگردد.
ریکوتا کورنت – غذاهای گرجی
با خوردن رولهای شیپوری ریکوتا کورنت متوجه میشوید که چطور گرجیها چند محصول لبنی را در یک اسنک خوشمزه یکجا جمع میکنند. پنیر ریکوتا با نعناع مخلوط شده و در ورقههای نازک پنیر سولگونی پیچیده میشود تا این اسنک نمکی و معطر با رایحه نعناع برای شما حاضر شود.
متسوادی
متسوادی یک سیخ کباب گوشت گوساله یا بره است که نماد یک ضیافت واقعی در گرجستان به شمار میآید. در مناطق و همچنین فصول مختلف، گوشت انتخاب شده برای تهیهی متسوادی تفاوت دارد اما روش طبخ آن کم و بیش همانند است. بعد از کباب کردن گوشت، آن را در مخلوط پیاز ورقه شده نازک و آب انار ریخته و هم میزنند. گوشت داغ کمی پیاز را کاراملی میکند و آب انار در ترکیب با آب گوشت حالت یک سس نسبتاً اسیدی را به خود میگیرد.
ترشی جونجولی – غذاهای گرجی
گرجیها علاقهی وافری به ترشی انداختن صیفیجات مختلف مانند خیار، کدو سبز، گوجه فرنگی کال یا رسیده و حتی تره فرنگی و حبههای سیر دارند. ناشناختهترین ترشی مخصوص گرجستان را میتوان ترشی گلهای «جونجولی» (Jonjoli) نام برد. ساقههای بلند این گیاه که به صورت بوتهای با ابعاد متوسط رشد میکند، گل میدهند و معمولاً در ماه می، قبل از اینکه گلها شکوفا شوند آنها را برداشت و ترشی درست میکنند.
خورش قارچ – غذاهای گرجی
در منوی غذاهای گرجستان میتوانید فهرست بلند بالایی از خورشهای گوشتی آرامپز مانند «خارچو» (Kharcho) یا «چاکاپولی» (Chaqapuli) ببینید. در کنار خورشهای گوشتی، انواع گیاهی این غذاها هم به وجود آمدهاند که به خصوص در ایام روزهی مسیحیان به نام «لنت» (lent) بسیار مورد استقبال قرار میگیرند. خورش قارچ را معمولاً با گونهی «خس سوکو» (Khis Soko) که بر تنهی درختان رشد میکند، میپزند. این خورش که در کاسهی سفالی سرو میشود. رایحهی جنگلی تند و بافتی سفت دارد و با پخت آرام نمیتوان آن را آماده کرد.
خارچو با گومی – غذاهای گرجی
خارچو یک خورش گوشتی همراه با گوجه فرنگی، ادویهجات و گیاهان معطر است که به صورت آرامپز طبخ میشود. رایحهی متمایز این غذا بیشتر به استفاده از «خملی سونلی» (Khmeli Suneli) برمیگردد. «گومی» (Gomi) غذای اصلی منطقهی «سامگرلو» (Samegrelo) در غرب کشور شناخته میشود که خاک حاصلخیز آن منجر به شکل گرفتن غذاهایی خوشطعم و ماهرانه از این منطقه شده است. قوم «مگرل» (Megrel) برای درست کردن گومی ذرت را با ارزن که محصول بومی آنها بود جایگزین کردند.
پخالی – غذاهای گرجی
پخالی یک پیشغذای سبزیجات سرد و تاپاس محبوب در گرجستان است. مخلوطی از گردوی آسیاب شده با ادویهی فراوان، گیاهان معطر تازه و سرکه به سبزیجات اضافه میکنند و سپس سرخ یا جوشانده میشود. اغلب دانههای انار روی پخالی ریخته میشود تا کمی طعم ترش، میوهای و اسیدی ملایم به آن ببخشد.