پنجاه بدر، آئین خاص قزوینی ها

آشنایی با پنجاه بدر، آئین خاص قزوینی ها

پنجاه بدر، آئین خاص قزوینی ها ، نوروز فرصتی برای سفر به استان های کشور و مسافرت است تا با آئین های اصیل ایرانی و اسلامی بیشتر آشنا شویم. قزوین مقصدی نزدیک برای رقم زدن زیبایی های بهار در نوروز بوده و غذاها و شیرینی های سنتی این شهر، میزبان مسافران است تا کامشان را شیرین کند. مردم هر دیار و سرزمین آداب و رسوم و آیین های سنتی خاص خود را دارند که در گذر تاریخ به نسل های بعد منتقل شده اند.

هرکدام از این آیین ها با فلسفه و هدف خاصی ایجاد شده اند و بیانگر احساسات، عواطف، نیازها و خواسته های مردم در گذشته هستند و برخی از آن ها دارای جنبه شادی و نشاط بوده و بیانگر خوشحالی مردم هستند. قزوینی ها نیز به مانند دیگر ایرانیان دارای آیین های سنتی با جنبه های شاد بوده اند که برخی از آنها در طول تاریخ دچار فراز و نشیب و دگرگونی شده اما همچنان برگزار می شوند و یا حداقل به شکل نمادین هرساله شاهد برگزاری و گرامیداشت آنها هستیم.

آئین خاص پنجاه بدر

یکی از آیین های سنتی قزوین که علاوه بر جنبه های مختلف همچون نیایش و طلب باران دارای جنبه نشاط و شادابی است، آئین خاص پنجاه بدر نام دارد. این آیین سنتی خاص شهروندان قزوینی هرساله در 19 اردیبهشت در باغستان سنتی قزوین برگزار می شود. در این روز شهروندان قزوینی از بعدازظهر منازل خود را به سمت باغستان سنتی ترک کرده و عصر خود را در دامان طبیعت سپری می کنند.

رسم بر این است چنانچه از روز نخست سال تا پنجاهمین روز آن نزول باران فراوان باشد، مردم در آئین پنجاه بدر نماز شکر به جا می آورند و چنانچه با فقدان این نعمت الهی روبرو باشند در این مراسم به طلب باران مشغول می شوند. امروزه در کنار این آیین برای افزایش نشاط شرکت کنندگان موسیقی های محلی نیز نواخته می شود، در این روز شهروندان قزوینی «دویماج» که نوعی غذای محلی شامل نان خشک شده و پنیر،گردو، کشمش، پیاز و انواع سبزیجات) است درست کرده و آن را به عنوان عصرانه تناول می کنند.

غذاهای مخصوص جشن خاص پنجاه بدر

از جمله غذاهای مخصوص این روز، آش، دیماج، هندوانه، نان و پنیر و سبزی است. مراسم پنجاه بدر تنها به قزوینی‌ها تعلق دارد. این آیین قدمتی پیش از اسلام دارد و پس از آن نیز با ساخت مسجد در بیرون شهر و در میان باغ های سنتی مناسک خاص این روز انجام می شده است که البته امروزه بنای مسجد تخریب شده اما نشان می دهد این مکان نیاشگاهی برای طلب باران و یا شکرگذاری بوده است.

یکی از برنامه های این آیین سنتی که پس از به جای آوردن نماز باران انجام می شود برداشتن چند قطعه سنگ کوچک است که پس از نیت آنرا بر دیواره یک آب انبار قدیمی موجود در محل مصلی، فشار داده و اعتقاد دارند که با چسبیدن سنگ، حاجت شان برآورده می شود. این آیین هرساله با حضور جمع زیادی از شهروندان قزوینی برگزار می شود و از معدود آیین های سنتی قزوینی ها است که با گذر ایام نه تنها کمرنگ نشده بلکه هرساله پررنگ تر می شود.

رسم دینی و آیینی مردم قزوین

مراسم سنتی پنجاه بدر شبیه همان سیزده بدر است که البته به آن اندازه شناخته شده نیست، اما در میان مردم قزوین هنوز هم پابرجا است و قزوینی‌ها در این روز که به عبارتی پنجاهمین روز از سال جدید است، از خانه بیرون می‌زنند و به دامان طبیعت می‌روند تا از خداوند به خاطر نعمت‌هایش تشکر کنند و در واقع پنجاه بدر رسم دینی و آیینی است که هم با باورهای مذهبی مردم و هم با اعتقادات آیینی و سنتی‌شان سر و کار دارد. این مراسم در مصلی قزوین هر ساله برگزار می‌شود. برگزاری این آئین سنتی بی ارتباط با قرار گرفتن قزوین در اقلیمی نیمه خشک و نگرانی از خشکسالی نبوده است.