استوپای بودانات کاتماندو

استوپای بودانات بزرگترین استوپا در دره‌ی کاتماندو است. این استوپا 40 متر بلندی دارد و یکی از بزرگترین و مهم‌ترین استوپاهای بودایی در سراسر دنیا است. در اطراف این استوپا تندیس‌های بودا با رنگ‌آمیزی دیدنی و پرچم‌های مخصوص مراسم مذهبی قرار گرفته است. تصاویری از بودا، زینت‌ بخش قسمت‌های مختلف این استوپا است.

تاریخچه استوپای بودانات کاتماندو

این مجموعه، یکی از مهم‌ترین آثار فرهنگ تبتی است و می‌گویند که قدمت آن به 500 سال قبل برمی‌گردد. البته در مورد تاریخ دقیق ساخت آن، هنوز بحث‌هایی وجود دارد. استوپای بودانات در مسیر تجاری قدیمی تبت تا نپال واقع شده است. برای مدت چندین قرن، زائران و تاجران تبتی در این مکان به زیارت و عبادت مشغول می‌شدند. تاثیر حضور تبتی‌ها در این نواحی باعث شده که بیش از 50 صومعه‌ی تبتی در اطراف معبد بودانات ساخته شود. این استوپا یکی از آثار به ثبت رسیده در فهرست میراث جهانی یونسکو و یکی از مشهورترین جاذبه‌های گردشگری در منطقه‌ی کاتماندو است.

موقعیت جغرافیایی استوپای بودانات

این معبد در نزدیکی شهر قرار دارد و فقط 11 کیلومتر از آن فاصله دارد. فستیوال‌های بودایی همواره در این استوپا برگزار می‌شود و مراسم مذهبی همیشه جریان دارد. هزاران بودایی برای شرکت در آیین‌های مذهبی خود در این مکان گرد هم می‌آیند مثلا در سال نوی تبتی یا فوریه‌ی هر سال که مراسم مخصوصی دارند. استوپای بودانات از بالا شبیه به یک ماندالای (شکل هندسی مقدسی از مذهب بودایی) عظیم است.

همان طور که از تمام ماندالاهای تبتی انتظار می‌رود، چهار بودای دیانی، چهار جهت اصلی را مشخص می‌کنند و تصویر پیکره بودا در مرکز به چشم می‌خورد (در نیمکره سفید استوپا). این پنج بودا را به عناصر پنجگانه یعنی زمین، آب، آتش، هوا و عنصر آسمانی اِتِر نیز نسبت می‌دهند.

نماد های به کار رفته در معماری استوپای بودانات کاتماندو

نمادهای بسیاری در طراحی معماری این استوپا به کار گرفته شده‌اند. اعداد نمادینی هم در این بین دیده می‌شوند: نه طبقه بودن استوپا نمادی از کوه افسانه‌ای «مرو» در مرکز کهکشان‌ها بوده و سیزده حلقه که از زمین شروع می‌شوند نمادی از راه‌های رهایی و رسیدن به شعف معنوی هستند.

نام استوپای بودانات نیز از همین راه‌ها گرفته شده است. در پایین استوپا دیواری 16 وجهی و نامنظم با نقاشی‌های گوناگون وجود دارد. به علاوه 109 فرم بودا نیز در مجسمه‌هایی که دور آن قرار دارند به تصویر کشیده شده‌اند. یک ذکر اصلی این آیین نیز بر روی چرخ‌های دعا حک شده که در کنار تصاویر بودا پیدایش خواهید کرد.

پایه استوپا سه سکوی بزرگ دارد که از نظر اندازه به صورت کاهنده بالا می‌روند. این سکوها نمادی از زمین هستند و در اینجا می‌توانید همزمانی که به دعاها و آوازهای آیینی گوش می‌دهید، کوهستان با ابهت را تماشا کنید. در اینجا عبادت کنندگان زیادی را می‌بینید که به دور استوپا می‌گردند و دعا می‌خوانند.

بودانات احتمالاً در قرن 14 بعد از حمله مغول‌ها ساخته شده است. افسانه‌های متنوع و جذابی درباره علل ساخته شدن آن وجود دارند. بعد از رسیدن هزاران تبتی، پیرو حمله چینی‌ها در سال 1959، این معبد یکی از مهم‌ترین مراکز بودیسم تبتی شد. امروزه هنوز هم این استوپا یک مکان زیارتی مهم به شمار رفته و بودایی‌های تبتی و نپالی‌ها برای مراقبه به آن سر می‌زنند. البته گردشگران زیادی هم در حوالی آن دیده می‌شوند.